Zonne-energie neemt een grote toevlucht in Nederland. Een belangrijk deel van de beschikbare subsidie gaat naar zonne-energieprojecten. Er worden bovendien steeds grotere projecten gerealiseerd. In dit artikel benoem ik de belangrijkste juridische aandachtspunten bij deze projecten.

1. Locatie

Elk project begint met een goede locatie. Als u de zonne-energie installatie niet op uw eigen perceel realiseert, zult u met de eigenaar van het perceel goede afspraken moeten maken. Met een recht van opstal voorkomt u dat de eigenaar van het perceel, ook eigenaar wordt van uw zonne-energie installatie. Het is belangrijk om te kiezen voor een zelfstandig opstalrecht en niet voor een huurafhankelijk opstalrecht. Een huurafhankelijk opstalrecht eindigt namelijk wanneer de huurovereenkomst ten einde komt. Een huurafhankelijk opstalrecht is voor financiers daarom een ongeschikt on-derpand. In geval van een zelfstandig opstalrecht blijft het opstalrecht bestaan en kan dat recht worden doorverkocht.

2. Omgevingsvergunning

Een omgevingsvergunning is een vergunning voor het bouwen van een bouwwerk en/of voor bedrijfsactiviteiten die mogelijke hinder voor mens en milieu zullen veroorzaken. Voor grondgebonden zonne-energieprojecten heeft u een omgevingsvergunning nodig. Indien de zonnepanelen op een dak worden geplaatst, heeft u in de meeste gevallen geen omgevingsvergunning nodig.

3. SDE+

De SDE+ subsidie vergoedt gedurende een aantal jaren (voor zonne-energie is dat 15 jaar) het verschil tussen de kostprijs van grijze energie en die van duurzame energie. Zonder SDE+ subsidie zijn zonne-energieprojecten in Nederland nog niet rendabel.

Alleen zonne-energie installaties die worden aangesloten op een grootverbruikersaansluiting (een aansluiting op het elektriciteitsnet van meer dan 3 * 80 A) komen voor deze subsidie in aanmerking. Voor de categorie zon-PV met een piekvermogen ≥ 15 kWp en < 1 MWp geldt dat een dergelijke installatie binnen anderhalf jaar na ontvangst van de subsidie beschikking dient te worden gerealiseerd. Voor de categorie Zon-PV met een piekvermogen ≥ 1MWp is dit drie jaar.

Om de subsidie aan te kunnen vragen dient u over een omgevingsvergunning te beschikken en afspraken te hebben gemaakt met de grondeigenaar. Vraagt u subsidie aan voor meer dan 0,5 MW, dan bent u tevens verplicht een haalbaarheidsstudie uit te voeren en deze aan uw aanvraag toe te voegen.

4. EPC-overeenkomst

Een Engineering Procurement en Construction overeenkomst wordt gesloten met de partij die de zonne-energie installatie voor u gaat realiseren. Hierin legt u onder andere vast welke werkzaamheden er worden gedaan en wat er wordt geleverd, welke vergoeding daarvoor verschuldigd is, wanneer welk deel van de koopsom wordt betaald, welke garanties u krijgt en hoe en wanneer de oplevering plaatsvindt.

5. O&M-overeenkomst

De Operation en Maintenance overeenkomst wordt gesloten met de partij die de zonne-energie installatie gaat beheren en onderhouden. Hierin wordt onder meer in detail beschreven welk onderhoud er wordt verricht, hoe de installatie wordt gemonitord, beveiligd en geïnspecteerd, binnen wat voor een termijn reparaties plaatsvinden, wat de gegarandeerde beschikbaarheid is en welke vergoeding voor de werkzaamheden verschuldigd is.

6. Power Purchase Agreement

Dit is de overeenkomst voor de verkoop van de elektriciteit. Een dergelijke overeenkomst wordt in de regel met een energieleverancier gesloten, maar er zijn ook afnemers die ‘rechtstreeks bij de bron’ de elektriciteit inkopen. U ontvangt voor de productie van duurzame elektriciteit tevens Garanties van Oorsprong. Deze kunt u ook los van de elektriciteit verkopen.

7. Netaansluiting

Uw zonne-energie installatie dient te worden aangesloten op het elektriciteitsnet. Bij een aansluiting tot 10 MW moet de netbeheerder de aansluiting zelf aanleggen. De kosten zijn daarbij gereguleerd. U heeft het recht om aangesloten te worden op het dichtstbijzijnde punt op het 10 kV net. Kosten voor de aansluiting worden berekend op basis van een aansluiting op dat punt; ook als de aansluitcapaciteit niet toereikend is en uitgeweken moet worden naar een ander aansluitpunt. De netbeheerder dient de aansluiting binnen 18 weken aan te sluiten.

In geval van grotere zonne-energie installaties mag ook een derde de aansluiting aanleggen, mits dit gebeurt volgens de eisen van de netbeheerder.

8. Verzekeringen

Het is belangrijk om u goed te laten adviseren over de af te sluiten verzekeringen. Hierbij dient zowel gekeken te worden naar de risico’s tijdens de realisatie fase als de exploitatiefase. U kunt zich bijvoorbeeld verzekeren tegen het risico van beschadiging of verlies van de installatie, maar ook tegen opbrengstverliezen. Bovendien bent u als eigenaar of exploitant aansprakelijk voor schade die uw installatie aan derden veroorzaken. U zult daarom ook een aansprakelijkheidsverzekering moeten hebben.

9. Juridische structuur

De meeste zonne-energieprojecten worden vanuit een aparte project vennootschap geëxploiteerd. Dat heeft als voordeel dat de exploitatie gescheiden is van andere activiteiten. Bovendien maakt dat een projectfinanciering door een bank eenvoudiger, omdat andere activiteiten geen invloed hebben op het project. Tenslotte kan het project in dat geval ook worden (door)verkocht door middel van een aandelenoverdracht.

10. Financiering

Vaak zal een belangrijk deel van een zonne-energieproject met vreemd vermogen worden gefinancierd. De financier zal zekerheidsrechten willen hebben op onder andere de installatie, de opbrengst uit de Power Purchase Agreement en de SDE+ subsidie. Bij de contractvorming zal hiermee rekening moeten worden gehouden.

Wij hebben veel ervaring met zonne-energieprojecten. Wij stellen onze expertise ook graag beschikbaar voor uw project.