De Mediawet 2008 is op 1 november 2020 gewijzigd in verband met de implementatie van de herziene Richtlijn audiovisuele mediadiensten (herzieningsrichtlijn). Door de technologische ontwikkelingen van de afgelopen jaren werd het nodig geacht om de mediaregelgeving te updaten.
De herzieningsrichtlijn heeft er onder andere voor gezorgd dat commerciële mediadiensten op aanvraag onder het bereik van de Mediawet vallen. Het was echter nog onduidelijk of YouTubers en andere influencers ook onder het bereik van deze term zouden vallen.
Beleidsregels Commissariaat voor de Media
In artikel 3.29a van de Mediawet wordt de term commerciële mediadienst op aanvraag (cmoa) als volgt gedefinieerd: mediadienst op aanvraag die door een commerciële media-instelling wordt verzorgd en waarbij het media-aanbod betrekking heeft op producten met bewegende beeldinhoud al dan niet mede met geluidsinhoud. Daaronder worden ook begrepen bijbehorende ondertitelingsdiensten en elektronische programmagidsen.
Om duidelijkheid te verschaffen over de positie van de YouTubers en andere influencers heeft het Commissariaat voor de Media de ‘Beleidsregel van het Commissariaat voor de Media voor de kwalificatie van commerciële mediadiensten op aanvraag’ gepubliceerd. Hierin staat onder andere een beslisboom op basis waarvan influencers kunnen beoordelen of zij een cmoa zijn.
Influencers die een account op YouTube, Instagram of TikTok hebben met 500.000 of meer volgers die in de afgelopen 12 maanden ten minste 24 video’s hebben geplaatst en daarmee geld verdienen vallen onder de term cmoa en moeten dus voldoen aan de Mediawet.
De beleidsregel maakt ook duidelijk dat het Commissariaat zijn actieve toezicht voor nu alleen richt op video-uploaders die actief zijn op YouTube, Instagram of TikTok.
De gevolgen voor influencers
Influencers die vallen onder de term cmoa dienen zich dus te houden aan de regels van de Mediawet. Dit betekent onder andere dat:
- zij zich moeten aanmelden bij het Commissariaat van de Media en toezichtkosten moeten betalen;
- reclameboodschappen duidelijk herkenbaar moeten zij;
- sluikreclame verboden is;
- gesponsord programma-aanbod en productplaatsing duidelijk moet worden vermeld en de journalistieke onafhankelijkheid wordt gewaarborgd in hun redactiestatuten;
- indien zij reclameboodschappen in hun programma-aanbod opnemen aangesloten moeten zijn bij de Nederlandse Reclame Code;
- geen reclame mag worden gemaakt voor medische behandelingen;
- zij zich moeten houden aan de Reclamecode Social Media & Influencer Marketing
- etc.
Conclusie
Voor YouTubers, Instagrammers en TikTokkers met veel volgers is het van belang dat zij zich gaan aanmelden bij het Commissariaat van de Media en gaan voldoen aan de overige regels die de Mediawet voorschrijft.
Vragen? Neem gerust contact met mij op.
Lorena van den Berg, advocaat mediarecht