Op 1 januari 2022 is de Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza) in werking getreden. De Wtza stelt onder meer eisen aan de bestuursstructuur van vergunningplichtige instellingen (interne toezichthouder) die zorg verlenen door 10 of meer zorgverleners. Voor eerstelijns en kleinschalige zorgaanbieders geldt een verhoogde grens van 25 of meer zorgverleners. De Minister wil deze grens per 1 juli 2025 verhogen naar 50 of meer zorgverleners.
Interne toezichthouder
Vergunningplichtige instellingen dienen in beginsel te voldoen aan de in de Wtza en het Uitvoeringsbesluit Wtza neergelegde eisen met betrekking tot de bestuursstructuur. De eisen met betrekking tot de bestuursstructuur houden in dat vergunningplichtige instellingen een onafhankelijke interne toezichthouder moeten hebben die toezicht houdt op het beleid van de dagelijkse leiding of algemene leiding van de instelling en de algemene gang van zaken binnen de instelling. De interne toezichthouder moet uit drie natuurlijke personen bestaan.
De eis van een onafhankelijke interne toezichthouder is gekoppeld aan de vergunningplicht. Instellingen die zijn uitgezonderd van de vergunningplicht zijn dus ook uitgezonderd van de eis van een interne toezichthouder.
Wanneer instellingen niet voldoen aan de eisen met betrekking tot de bestuursstructuur, kan de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) handhavend optreden.
Huidige omvangsgrens
Onder meer de volgende instellingen worden door het Uitvoeringsbesluit Wtza uitgezonderd van de verplichting tot het hebben van een intern toezichthouder:
- Instellingen die in de regel met tien of minder zorgverleners zorg verlenen of doen verlenen;
- Instellingen waarin cliënten niet gedurende ten minste een etmaal kunnen verblijven en die in de regel met vijfentwintig of minder zorgverleners zorg of een andere dienst als omschreven bij of krachtens de Wlz of de Zvw (doen) verlenen indien geen sprake is van:
- medisch specialistische zorg
- persoonlijke verzorging, begeleiding of verpleging als bedoeld in artikel 3.1.1, eerste lid, onderdeel b, van de Wet langdurige zorg of artikel 2.10 van het Besluit zorgverzekering.
Verhoogde omvangsgrens
Voor de tweede groep instellingen (aanbieders van eerstelijnszorg en kleinschalige zorg) heeft de Minister in een Kamerbrief van 21 juni 2024 aangegeven de omvangsgrens te willen verhogen naar 50 of meer zorgverleners of zorg verlenende zzp-ers. Met deze verhoging wil de Minister tegemoet komen aan de disproportionaliteit die aanbieders van eerstelijns- en kleinschalige zorg ervaren. Met name de eis dat de interne toezichthouder uit drie natuurlijke personen moet bestaan en de eisen die worden gesteld aan hun onafhankelijkheid worden als knellend ervaren.
Voor instellingen waar cliënten gedurende ten minste een etmaal verblijven of die zorg (doen) verlenen waarbij sprake is van medisch specialistische zorg, persoonlijke verzorging, begeleiding of verpleging, blijft de bestaande grens van 10 zorgverleners behouden. Voor deze groep instellingen verandert er dus niets.
Internetconsultatie
De internetconsultatie van het besluit waarbij het Uitvoeringsbesluit Wtza op dit punt wordt gewijzigd, is op 5 december 2024 gestart. Tot 16 januari 2025 kan worden gereageerd op de internetconsultatie.
Inwerkingtreding
Het voorstel is om het besluit houdende wijziging van het Uitvoeringsbesluit Wtza in verband met de verhoging van de norm voor het moeten beschikken over intern toezicht op 1 juli 2025 in werking te laten treden.
Opheffen?
Bestaande kleine zorgaanbieders die nu een interne toezichthouder hebben maar straks onder de omvangsgrens van 50 zorgverleners vallen, zouden kunnen overwegen om de interne toezichthouder na de wetswijziging op te heffen of uit te rusten met minder (ingrijpende) bevoegdheden. Daarvoor is wel een statutenwijziging en mogelijk ook instemming van de interne toezichthouder nodig.
Meer informatie?
Wilt u weten of uw instelling een interne toezichthouder moet hebben of heeft u andere vragen over de Wtza? Neem gerust contact op.