Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza): toezicht en handhaving (5)

3 augustus 2020, laatst geüpdatet 12 september 2024
Op 1 januari 2022 zullen de Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza) en de Aanpassingswet Wet toetreding zorgaanbieders (Awtza) in werking treden. De Wtza introduceert een meldplicht voor alle nieuwe zorgaanbieders en een vernieuwde vergunningsprocedure voor een specifieke categorie instellingen. In dit blog gaan wij nader in op het toezicht en handhaving op en bij zorginstellingen onder de Wtza.
Marieke van Dongen
Marieke van Dongen
Advocaat - Partner
In dit artikel

Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza): toezicht en handhaving

Op 1 januari 2022 treden de Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza) en de Aanpassingswet Wet toetreding zorgaanbieders (AWtza) in werking. De Wtza introduceert een meldplicht voor nieuwe en bestaande zorgaanbieders, een vernieuwde vergunningsprocedure en stelt eisen aan de bestuursstructuur (onafhankelijke interne toezichthouder). De rechtsgevolgen die voortvloeien uit de invoering van de Wtza en de als gevolg daarvan noodzakelijke technische overgangsregelingen zijn geregeld in de AWtza.

In dit blog van de blogreeks over de Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza) en de Aanpassingswet Wet toetreding zorgaanbieders (AWtza) gaan wij in op het externe toezicht op de naleving door zorgaanbieders en handhaving door de Inspectie gezondheidszorg en jeugd (IGJ).

Extern toezicht

De IGJ is momenteel belast met het toezicht op de naleving van de Wet toelating zorginstellingen (Wtzi) en het Uitvoeringsbesluit Wtzi. Onder de Wtza wordt de IGJ verantwoordelijk voor het toezicht op naleving van de meldplicht, de vergunningplicht en de bijbehorende bestuursstructuureisen zoals neergelegd in de Wtza. Het toezicht dat de IGJ momenteel houdt op de naleving van de regels over een transparante financiële bedrijfsvoering, de aanlevering van de jaarverantwoording en het winstoogmerkverbod wordt overgeheveld naar de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) middels de Awtza.

Onder de Wtza worden nieuwe zorgaanbieders gestimuleerd om de randvoorwaarden voor het leveren van goede zorg op orde te hebben voor aanvang van de zorgverlening. Uit de aan de meldplicht gekoppelde vragenlijst komt informatie vanuit de zorgaanbieder. Op basis van die informatie kan de IGJ selecteren welke nieuwe zorgaanbieders zij na aanvang van de zorgverlening gaat inspecteren.

In 2014 heeft een pilot plaatsgevonden waaruit bleek dat de IGJ bij een eerste inspectiebezoek aan een nieuwe zorgaanbieder voornamelijk informerend optreedt. Onder de Wtza is het de bedoeling dat de IGJ niet de informatieverschaffer is, maar ook echt kan optreden als toezichthouder. Bij het inspectiebezoek kan de IGJ dan veel meer een zorginhoudelijke toets doen, in plaats van zich voornamelijk bezig te houden met voorlichting. De zorgaanbieders moeten immers bij het doen van de melding reeds voorgelicht zijn, dan wel zichzelf voorlichten. Dit zou ertoe moeten leiden dat het toezicht op de zorgaanbieders effectiever wordt.

Handhaving

De Wtza breidt het handhavingsinstrumentarium van de IGJ uit. Zo kan de IGJ een bestuurlijke boete opleggen aan een zorgaanbieder die begint met zorgverlening voordat hij heeft voldaan aan de meldplicht of aan een zorgaanbieder die zorg verleent zonder de vereiste vergunning tijdig aan te vragen.

Net als onder de huidige wetgeving kan de IGJ de vergunningplicht handhaven door middel van (i) het opleggen van een last onder dwangsom; of (ii) door intrekking van de vergunning bij het niet naleven van de vergunningsvoorwaarden. Daar waar het doel van een bestuurlijke boete louter bestraffend van aard is, is de last onder dwangsom bedoeld om ervoor te zorgen dat de instelling alsnog aan de eisen voldoet.

Gerelateerde Wtza-artikelen

Aanleiding en doel (1)

Betrokkenen (2)

Meldplicht (3)

Vergunningplicht (4)

Overgangsregeling (6)

AWtza (7)

Bestuursstructuur (8)

Uitvoeringsbesluit Wtza en Uitvoeringsregeling Wtza (9)

Inwerkingtreding Wtza

Bent u klaar voor de Wtza?

Termijn meldplicht verstrijkt bijna!

Zijn uw statuten al Wtza-proof?

Beschikt u al over een Wtza-vergunning?

Huisartsen, tandartsen en paramedici

Onderaannemers

Contact

Heeft u vragen over de Wtza? Neemt u dan gerust contact op met Marieke van Dongen, Charlotte Perquin-Deelen of een van onze andere specialisten van de sectie Gezondheidszorg. Wij helpen u graag verder.