Online verkopen via platforms
De verordening Platform-to-business (P2B Verordening) borgt dat er een transparante en eerlijke onlineplatformeconomie voor ondernemingen bestaat, zodat deze zowel voor de ondernemer, als de consument goed werkt. Dit is van belang voor bevordering van concurrentie bij online verkopen.
Platforms mogen regels stellen met betrekking tot gebruikers. Dit kan onder andere betreffen: het schenden van intellectuele eigendomsrechten, het plaatsen van valse bestellingen en het schrijven van positieve reviews bij eigen producten.
Nep reviews, valse bestellingen en inbreuk?
In een recente uitspraak van de Rechtbank Midden-Nederland, ligt de vraag voor of Bol.com terecht verkoopaccounts heeft gesloten.
Zakelijke verkopers kunnen via het platform verkopen, met een aangemaakte verkoopaccount. Hierop zijn de gebruikersvoorwaarden van Bol.com van toepassing. In deze voorwaarden staat onder andere beschreven dat Bol.com onder omstandigheden het account van een verkoper mag beperken, schorsen of beëindigen.
Een van de gronden waarop Bol.com het verkoopaccount kan blokkeren, is bijvoorbeeld fraude. Een andere grond is het inbreuk maken op intellectuele eigendomsrechten. Onder fraude verstaat Bol het schrijven van nep reviews en het plaatsen van valse bestellingen.
Bol.com hanteert een puntensysteem (Beleidspunten - Partnerplatform). Wanneer er sprake is van een beleidsovertreding betreffende het productaanbod, vindt er een puntenaftrek plaats. Als de verkoper geen punten meer over heeft, wordt het account gesloten.
Blokkeren van online verkoop accounts?
De eisende partij stelt dat de algemene voorwaarden van Bol.com in strijd zijn met de P2B Verordening, en zijn online verkoop account niet mocht worden geblokkeerd. De algemene voorwaarden van Bol.com zouden nietig zijn, onredelijk bezwarend of in strijd met de redelijkheid en billijkheid.
Het misleiden, bedriegen of schenden van vertrouwen met als doel oneerlijk voordeel te verkrijgen, valt volgens Bol.com onder de categorie ‘Fraude’ en kan gestraft worden met maximaal 100 punten aftrek. De categorie ‘zelfpromotie’ kan verder leiden tot een puntenaftrek van maximaal 50 punten en de schending van intellectuele eigendomsrechten levert eveneens tot 50 punten aftrek op.
Nu de bepalingen in de algemene voorwaarden meerdere voorbeelden bevatten van de gedragingen die tot blokkering, schorsing of beëindiging van het verkoopaccount kunnen leiden en de inhoud van de algemene voorwaarden overduidelijk bekend waren bij eiser, oordeelt de rechtbank dat deze niet in strijd zijn met de P2B Verordening. Dat er op voorhand niet vast staat hoeveel punten Bol.com daadwerkelijk in mindering brengt, doet niet aan af aan de duidelijkheid van de voorwaarden. Dit is immers afhankelijk van de omstandigheden van het geval en Bol.com mag daarin vrijheid hebben. Bol.com heeft ook aangevoerd dat met haar beleid de gevolgen in verhouding staan tot de overtreding.
Bovendien acht de rechter de algemene voorwaarden niet onredelijk bezwarend of onaanvaardbaar. Dit vanwege de voornoemde beleidsvrijheid van Bol.com. Aangezien het puntenbeleid dat Bol.com hanteert coulanter is dan de bepaling in de algemene voorwaarden, is het verkoopaccount van eiser in dit geval terecht afgesloten.
Misleidende reclame, misleidende handelspraktijk
Misleiding bij online verkoop kan ook op grond van het Burgerlijk Wetboek worden tegengegaan. In het BW staan regels over misleidende reclame en een verbod voor oneerlijke handelspraktijken.
Meer specifiek is het plaatsen van valse bestellingen en nepreviews expliciet opgenomen in de zogeheten zwarte lijst in artikel 193g sub aa van Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek.
Artikel 6:193g sub aa BW geeft aan dat “het plaatsen of doen plaatsen van valse beoordelingen of aanbevelingen van consumenten of op misleidende wijze voorstellen van consumentenbeoordelingen of sociale media-aanbevelingen, teneinde producten te promoten” in alle gevallen misleidend is. Voor handelaren is verboden om valse consumentenbeoordelingen en -aanbevelingen te plaatsen, zoals “likes” op sociale media, of andere partijen de opdracht te geven dit te doen, teneinde hun producten te promoten, evenals om beoordelingen en aanbevelingen van consumenten te manipuleren, bijvoorbeeld door alleen positieve beoordelingen te publiceren en de negatieve te verwijderen.
Dit alles kwalificeert dus zonder meer als een misleidende handelspraktijk, en daarmee als onrechtmatig handelen waartegen opgetreden kan worden. Immers, door het plaatsen van nepreviews kan een handelaar, in dit geval de zakelijke verkoper via Bol.com, ervoor zorgen dat zijn product beter uit de verf komt, waardoor de consument het sneller zal willen bestellen. Ook het schenden van intellectuele eigendomsrechten is verboden op grond van de wet.
Vragen?
Heeft u vragen over misleiding? Wilt u een specifieke reclame of productaanbod laten toetsen of heeft andere vragen over het reclamerecht? Neem dan gerust contact op met een van onze specialisten.