Toekomst Wet DBA – Fiscale relevantie van de achtste voortgangsbrief ‘Werken met en als zelfstandige(n)

Voortgangsbrief 'Werken met en als zelfstandige(n)'

In de 42-pagina lange voortgangsbrief wordt uiteengezet welke maatregelen het kabinet op het gebied van werken als (en met) zelfstandige(n) voor ogen heeft, waarbij onder andere aandacht wordt besteed aan de stapsgewijze opheffing van het huidige handhavingsmoratorium. Een beschrijving van het handhavingsmoratorium vindt u in onze vorige blog.

Samenvattend volgt uit de voortgangsbrief dat het kabinet de regels rondom het werken als (en met) zelfstandige(n) toekomstbestendiger wil maken. Om dit te bereiken zet het kabinet in op drie pijlers. De pijlers bespreken we hieronder, met bij elke pijler een korte uitleg van de fiscale relevantie.

Pijler 1: Gelijker speelveld tussen contractvormen

Afschaffing van de fiscale oudedagsreserve en een (versnelde) afbouw van de zelfstandigenaftrek in de inkomstenbelasting moeten zorgen voor een gelijker speelveld tussen zzp’ers en werknemers. Daarnaast zal onderzoek worden gedaan naar de invoering van een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen, de mogelijkheden voor collectief onderhandelen en de versterking van zelfstandigen in de SER.

Fiscale relevantie:

De hiervoor genoemde maatregelen moet er voor zorgen dat het fiscale voordeel dat behaald kan worden met werken als zzp’er ten opzichte van werken in dienstbetrekking, beperkt wordt. De gevolgen van deze maatregelen, met name de afbouw van de zelfstandigenaftrek, zullen invloed hebben op de aangifte inkomstenbelasting en d te betalen inkomstenbelasting door de zzp’er nu de zelfstandigenaftrek fors wordt verminderd.

Pijler 2: Meer duidelijkheid over wanneer wordt gewerkt als werknemer dan wel als zelfstandige

Het kabinet wil de open norm ‘werken in dienst van’ (gezag) uit artikel 7:610 BW van het Burgerlijk Wetboek gaan verduidelijken met behulp van drie hoofdelementen:

1. Codificatie van het feit dat ‘werken in dienst van’ (gezag) ook aan de orde kan zijn bij werk dat ‘organisatorisch is ingebed’ in de onderneming van de werkgevende. Dit is conform jurisprudentie en in lijn met het rapport van de Commissie Regulering van Werk.
2. Er wordt gelet op de aanwezigheid van materieel gezag (hiervan is sprake als er bijvoorbeeld instructies mogen worden gegeven en er toezicht mag worden gehouden).
3. Er wordt gekeken of sprake is van ‘zelfstandig ondernemerschap’ bij de werkende als contra-indicatie voor het bestaan van een arbeidsovereenkomst.

Fiscale relevantie:

Op basis van artikel 7:610 van het Burgerlijk Wetboek spreken we van een dienstbetrekking wanneer de elementen ‘arbeid, gezag en loon’ aanwezig zijn. Of het element ‘gezag’ aanwezig is in een arbeidsrelatie is in de praktijk vaak onderwerp van discussie, met name omdat het begrip ‘gezag’ een open norm is. De fiscale uitleg van het begrip ‘dienstbetrekking’ volgt de civiele. Zodoende zal een nadere invulling van het element ‘gezag’ bij de toetsing van de aanwezigheid van een dienstbetrekking ook invloed hebben op de fiscale kwalificatie van de arbeidsrelatie. Een nadere invulling geeft meer duidelijkheid, maar kan er ook voor zorgen dat u tot de conclusie komt dat personen die nu opdrachten voor u uitvoeren, op basis van de nieuwe uitleg voldoen aan de omschrijving van een dienstbetrekking en als werknemer moeten worden aangemerkt.

Pijler 3: Verbetering van de handhaving op schijnzelfstandigheid

Het kabinet streeft er naar de handhaving op de (juiste) kwalificatie van een arbeidsrelatie op korte termijn te versterken en verbeteren, om uiterlijk op 1 januari 2025 het handhavingsmoratorium volledig op te heffen. De versterking en verbetering van de handhaving vindt plaats op basis van de algemene Uitvoerings- en Handhavingsstrategie van de Belastingdienst.

Fiscale relevantie:

In onze vorige blog hebben wij toegelicht hoe het huidige handhavingsmoratorium op de (juiste) kwalificatie van een arbeidsrelatie is vormgegeven. De handhaving zal in stappen worden geïntensiveerd, waardoor we voorzien dat de kwalificatie van arbeidsrelaties (weer) een potentieel belangrijk onderwerp wordt bij belastingonderzoeken. In dat kader kan het verstandig zijn nu al meer inzicht te krijgen in het aantal zelfstandigen waar u of uw bedrijf mee werkt, hoe de arbeidsrelatie met deze zelfstandigen er uit ziet en wat u kunt doen om u goed voor te bereiden op een onderzoek naar de kwalificatie van deze arbeidsrelaties.

Toegevoegde waarde Dirkzwager

Met de publicatie van de achtste voortgangsbrief ‘Werken met en als zelfstandige(n)’ is er meer duidelijk geworden over de toekomst van de Wet DBA. Er zijn echter ook (nog steeds) veel onduidelijkheden. In de aanloop naar de opheffing van het handhavingsmoratorium en met het oog op de komst van nieuwe wet- en regelgeving voor de kwalificatie van arbeidsrelaties kan het verstandig zijn nu al inzicht te krijgen in de huidige vormgeving van uw relaties met zelfstandigen en eventuele risico’s die zich daarbij kunnen voordoen. Wij zijn u hier graag bij behulpzaam door middel van bijvoorbeeld:

• Advies over vormgeving van overeenkomsten van opdracht;
• Advies op maat bij contracteren met persoonlijke BV’s (zowel fiscaal als sociaalverzekeringstechnisch);
• Ondersteuning bij het voorleggen van modelovereenkomsten aan de Belastingdienst;
• Risico-inschatting van de kwalificatie van uw huidige arbeidsrelaties en schets van eventuele geldelijke risico’s.

Aangekondigde planning

Last but not least wordt in de achtste voortgangsbrief ook een nieuw tijdspad geschetst voor de invoering van nieuwe wet- en regelgeving. In hoeverre deze planning haalbaar is, is natuurlijk nog de vraag, maar de bedoeling is:

• Zomer 2023: Uitwerken plannen in concept wetsvoorstel voor internetconsultatie
• Najaar 2023: Verzending concept wetsvoorstel naar Raad van State
• Begin 2024: Indiening definitief voorstel bij de Tweede Kamer
• Uiterlijk 1 januari 2025: Publicatie wetgeving

Tot slot

Blijft u graag op de hoogte van ontwikkelingen? Houdt dan vooral onze website in de gaten.

Bij specifieke vragen of indien u gebruik wenst te maken van onze diensten, bel of mail ons dan gerust. Onze contactgegevens vindt u in de kolom aan de rechterkant van deze pagina.