Rituals
Rituals houdt zich sinds 2000 bezig met de ontwikkeling, marketing en verkoop van luxueuze verzorgingsproducten die zijn geïnspireerd door eeuwenoude kennis en tradities en zijn verrijkt met geuren en parfums uit Azië. Ter aanprijzing van haar producten en diensten heeft Rituals onder andere meerdere Rituals woordmerken geregistreerd.
The Body Shop
The Body Shop houdt zich eveneens bezig met productie en verkoop van onder andere verzorgingsproducten. In 2015 lanceerde zij een nieuw huidverzorgingslijn genaamd “SPA OF THE WORLD”. De lijn werd op de markt gebracht onder de (merk)naam “SECRECTS OF THE WORLD”. De producten die onderdeel uitmaken van dit concept zijn verdeeld in de volgende vier categorieën:
- “RELAXING RITUAL”;
- “REVITALISING RITUAL”;
- “BLISSFUL RITUAL”; en
- “FIRMING RITUAL”
(hierna: de RITUAL-tekens)
Deze producten werden op verschillende wijze in winkels en op de webwinkel van The Body Shop gepresenteerd. Op de webwinkel zag dit er als volgt uit:
Het geschil
Rituals stelt zich bij de rechtbank Den Haag op het standpunt dat The Body Shop met het gebruik van de RITUAL-tekens inbreuk maakt op haar merkrechten. Rituals doet een beroep op de zogeheten “sub b” grondslag. Van een sub b-inbreuk is sprake als het betrokken teken gelijk is aan of overeenstemt met het merk en wordt gebruikt met betrekking tot waren of diensten die gelijk zijn aan of overeenstemmen met de waren of diensten waarvoor het merk is ingeschreven, indien daardoor bij het in aanmerking komende publiek van de desbetreffende waren of diensten (directe of indirecte) verwarring kan ontstaan.
The Body Shop stelt zich op het standpunt zij de RITUAL-tekens uitsluitend beschrijvend gebruikt en niet ter onderscheiding van waren of diensten (dus als merken).
De beoordeling
De rechtbank beoordeelt allereerst of er sprake is van gebruik als merk. Volgens de rechtbank voert The Body Shop terecht aan dat Rituals door inroeping van haar merkrechten derden niet kan verbieden het woord “ritueel” (in welke taal dan ook) in zuiver beschrijvende zin, dat wil zeggen in de betekenis “een reeks handelingen”, te gebruiken. Echter is volgens de rechter het gebruik van de RITUAL-tekens door The Body Shop niet beperkt tot dergelijk gebruik. The Body Shop gebruikt de RITUAL-tekens prominent op banners en in reclame-uitingen ter aanduiding van de vier categorieën producten. Daarbij zijn de RITUAL-tekens in hoofdletters weergegeven als meest in het oog springende deel van de aanprijzing.
The Body Shop betoogt daarnaast nog dat de term ‘ritueel’/’ritual’ dient om een kenmerk of eigenschap van de cosmetische producten te beschrijven. Daar gaat de rechter echter niet in mee en concludeert dat The Body Shop de RITUAL-tekens daadwerkelijk als merk gebruikt en niet zuiver beschrijvend.
Vervolgens beoordeelt de rechter de overeenstemming tussen de Rituals-merken en de RITUAL-tekens. Daarbij komt de rechter tot de conclusie dat de RITUAL-tekens vrijwel identiek zijn aan de Rituals-merken.
Tot slot dient te worden beoordeelt of er ook sprake is van verwarringsgevaar. Ook dit acht de rechter aannemelijk, zeker nu partijen in vrijwel hetzelfde marktsegment opereren, de producten van partijen uitwisselbaar zijn en de wijze van promotie en marketing sterk vergelijkbaar is. Zelfs indien de producten van The Body Shop enkel via haar eigen (web)winkels zouden worden verkocht neemt dit het verwarringsgevaar nog niet weg.
Conclusie
Geconcludeerd wordt dat The Body Shop door het gebruik van de RITUAL-tekens inbreuk maakt op de merkrechten van Rituals. De rechtbank beveelt The Body Shop de inbreuk op de Rituals-merken te staken en gestaakt te houden. Tevens wordt zij veroordeelt in de proceskosten van bijna €30.000,-. Opvallend in deze procedure is dat de schade wordt begroot op nihil. Rituals heeft namelijk volstaan met de stelling dat het duidelijk zal zijn en geen nader betoog behoeft dat zij als gevolg van de handelwijze van The Body Shop (onherstelbare) schade lijdt en zal lijden. Dit is nadrukkelijk betwist door The Body Shop. Rituals heeft haar schade vervolgens niet nader toegelicht waardoor onduidelijk is gebleven op welke wijze de handelwijze van The Body Shop concreet schade heeft toegebracht of heeft kunnen toebrengen aan de reputatie van Rituals en de exclusiviteit van de RITUALS merken. Of Rituals in hoger beroep of in een bodemprocedure alsnog overgaat tot het nader onderbouwen en vorderen van haar schade zal moeten worden afgewacht.
Lorena van den Berg, advocaat merkenrecht
