In dit artikel van de artikelenreeks samenwerkingsverbanden in de zorg bespreken wij een aantal relevante juridische en fiscale aspecten van de B.V. als juridische organisatievorm van het samenwerkingsverband en de interne governance hiervan.
Eerdere artikelen die in deze artikelenreeks zijn verschenen:
Contouren van de samenwerking (1)
Rechtspersonen (4)
Stichting (5)
Coöperatie (7)
B.V.
De B.V. is een kapitaalvennootschap. Dat betekent dat de B.V. een in aandelen verdeeld kapitaal heeft waaraan doorgaans zeggenschapsrechten en winstrechten zijn verbonden. De B.V. komt in de zorgsector steeds vaker voor als samenwerkingsvorm. Dat komt omdat de rechtsvorm van de B.V. het mogelijk maakt om risicodragend kapitaal aan te trekken en om eventuele behaalde winsten uit te keren aan de samenwerkingspartners.
Juridische kenmerken van een B.V.
Naast de in het vierde artikel van deze artikelenreeks beschreven kenmerken van een rechtspersoon, kent de B.V. de volgende bijzondere kenmerken:
- Commerciële uitstraling.
- Winstuitkeringen: eventuele behaalde winsten kunnen worden uitgekeerd aan de aandeelhouders, tenzij de B.V. een toegelaten instelling is waarvoor het in de WTZi neergelegde verbod van winstoogmerk geldt en de B.V. niet valt onder een van de in het Uitvoeringsbesluit WTZi genoemde categorieën van instellingen die winst mogen uitkeren.
- Voor zorg B.V.’s die winst mogen uitkeren bepaalt de Governancecode Zorg 2017 dat de algemene vergadering (AV) bij besluiten over het uitkeren van winst en andere vermogensonttrekkingen rekening moet houden met de belangen van de zorgorganisatie op korte en lange termijn en haar maatschappelijke doelstelling en positie.
- Risicodragende kapitaalparticipatie door derden is mogelijk.
- Governance:
- Het B.V.-recht dat is neergelegd in Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek schrijft dwingendrechtelijk een dualistische structuur voor met (ten minste) twee organen, namelijk een aandeelhoudersvergadering (AV) en een bestuur. Bij de inrichting van de interne governance zijn de samenwerkingspartners gebonden aan de zeggenschapsverhoudingen en verantwoordelijkheden die in de wet zijn geregeld.
- Een toezichthoudend orgaan (raad van commissarissen) is niet wettelijk verplicht, tenzij de B.V. over een zogenaamde WTZi-toelating beschikt en de Transparantie-eisen WTZi de instelling van een toezichthoudend orgaan voorschrijven.
- Invloed en zeggenschap van de samenwerkingspartners (de aandeelhouders):
- Via de AV: aan de AV komt een aantal belangrijke bevoegdheden toe, waaronder het benoemen en ontslaan van de bestuurders en het vaststellen van de jaarrekening. De invloed en zeggenschap van de samenwerkingspartners kan verder worden verstevigd door bepaalde ingrijpende bestuursbesluiten te onderwerpen aan de voorafgaande goedkeuring van de AV. Verder kan aan de AV instructiebevoegdheid worden toegekend.
- Via het bestuur door vertegenwoordigers van de samenwerkingspartners te benoemen tot bestuurder(s). Hierdoor wordt een meer rechtstreekse zeggenschap van de samenwerkingspartners op bestuursniveau bewerkstelligd.
Fiscale kenmerken van een B.V.
1. Vennootschapsbelasting:
Een B.V. is belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting en wordt volgens de wet geacht met haar gehele vermogen een onderneming te drijven. Dit betekent dat alle activiteiten en vermogensbestanddelen van de B.V. onder de belastingplicht vallen.
In de zorgsector kan de zorgvrijstelling van toepassing zijn als de werkzaamheden voor 90% of meer bestaan uit in de wet genoemde zorgtaken (werkzaamhedeneis) en de winst van de B.V. uitsluitend ten bate komt van organisaties die ook de zorgvrijstelling toepassen of ten bate van het algemeen maatschappelijk belang (winstbestemmingseis). In een besluit van de Staatssecretaris van Financiën zijn kaders voor toepassing van de zorgvrijstelling neergelegd.
In het besluit zijn voor concernstructuren en samenwerkingsverbanden aanvullende voorwaarden opgenomen die aansluiten bij de Governancecode Zorg 2017 om te waarborgen dat voldaan wordt aan de hiervoor genoemde winstbestemmingseis. Deze voorwaarden zien onder andere op de inrichting van het bestuur, de instelling van een onafhankelijk toezichthoudend orgaan, de winstbestemming, statutenwijziging en kwaliteitseisen voor het aandeelhouderschap in een zorg-B.V. De inrichting van de statuten van de B.V. is hierin belangrijk.
Bij een uitkering van winst of een uitkering bij liquidatie van de B.V. aan de samenwerkingspartners zal aandacht moeten worden besteed aan de gevolgen voor de dividendbelasting (15%).
2. Btw:
Een B.V. die op duurzame basis tegen vergoeding prestaties verricht (goederenleveringen of diensten), kwalificeert als btw-ondernemer. Over prestaties tegen vergoeding aan en door de B.V. is in principe btw verschuldigd.
Afhankelijk van de feitelijke omstandigheden kan een btw-vrijstelling van toepassing zijn of kan de heffing van btw anderszins worden voorkomen. Voor de zorgsector is dit een specifiek aandachtspunt, omdat de inkoop-btw op kosten doorgaans niet of beperkt aftrekbaar is.
3. Loonheffingen:
Voor de loonheffingen is de B.V. de inhoudingsplichtige die loonheffingen moet inhouden en afdragen over het loon dat wordt betaald aan de bij de B.V. in dienstbetrekking werkzame werknemers. Aan de positie van de werknemer tevens aandeelhouder dient extra aandacht besteed te worden. Wanneer de werknemer tevens een aanmerkelijk belang heeft in de B.V. is de gebruikelijke loonregeling van toepassing. Van een aanmerkelijk belang is, kort gezegd, sprake wanneer de werknemer, al dan niet tezamen met zijn partner, ten minste 5% van het geplaatste kapitaal bezit. De gebruikelijk loon regeling geeft regels over de hoogte van het loon dat de werknemer minimaal dient te genieten.
Mocht de werknemer/aandeelhouder de werkzaamheden voor de B.V. via zijn eigen personal holding verrichten, dan kan mogelijk gebruik gemaakt worden van de doorbetaald loonregeling, waarbij de inhoudingsplicht wordt verlegd naar de personal holding van de werknemer.
Een ander belangrijk aandachtspunt is de sociaalverzekeringspositie van de bestuurder/aandeelhouder. Is de bestuurder van de vennootschap tevens aandeelhouder, dan kan het onder omstandigheden zo zijn dat de bestuurder geen werknemer voor de werknemersverzekeringen is.
Aandachtspunten
Zie het artikel over Rechtspersonen (4) voor aandachtspunten bij de inrichting van een samenwerkingsverband door middel van rechtspersonen.
Contact
Wilt u meer weten over het vormgeven van samenwerkingsverbanden in de zorgsector? Neem dan gerust contact met ons op. Ons kantoor beschikt over een multidisciplinair team met advocaten, (kandidaat)notarissen en fiscalisten dat gespecialiseerd is in geïntegreerde advisering over de (rechts)vorm, organisatie-, governance- en medezeggenschapstructuur van samenwerkingsverbanden in de zorgsector, alsmede het oprichten hiervan.
Lezingenreeks Zorg & Recht
Op het moment van schrijven van dit blog is het onzeker of de Zorg & Recht lezing over samenwerkingsverbanden in de zorgsector van 26 mei a.s. in de huidige vorm door gaat. Wij onderzoeken momenteel de mogelijkheden voor (online) alternatieven. Indien u hiervan op de hoogte gehouden wil worden, stuur dan een verzoekje naar marketing@dirkzwager.nl, of hou onze website www.dirkzwager.nl/events in de gaten. Mensen die zich reeds hebben aangemeld ontvangen nog persoonlijk bericht hierover.
