De afgelopen tijd is er in de media de nodige aandacht geweest voor derivaten zoals renteswaps. Hoe werkt een renteswap nu precies? Wat zijn de risico’s? En wat zijn de juridische achtergronden waar rekening mee gehouden moet worden? Hier volgt een overzicht in drie delen.
Renteswap
Een swap is een derivaat, dat wil zeggen een afgeleid financieel product. Met een swap kunnen specifieke risico’s verhandeld oftewel geruild worden. Zo worden via swaps op grote schaal renterisico’s en valutarisico’s afgedekt. Maar het is ook mogelijk om risico’s op faillissement van bedrijven of zelfs van landen op deze wijze af te dekken. Er zijn diverse soorten rentederivaten, die ieder andere kenmerken hebben.
Voorbeelden zijn rentecaps, renteswaps, maar ook zogenaamde zero cost knock in collars of combinaties van deze producten. Aan het MKB zijn vanaf 2007 veel renteswaps door banken verkocht. Bij een standaard renteswap (plain vanilla IRS) wordt het risico van een stijging van de kortlopende variabele rente geruild met een andere partij tegen betaling van een vaste rente. Uiteraard is ook het omgekeerde mogelijk, namelijk dat de vaste rente geruild wordt tegen een variabele rente. Vaak zit de bank daar tussen. Er wordt dan een overeenkomst met de bank gesloten waarbij gedurende een bepaalde periode de betaling van de variabele rente geruild wordt tegen betaling van een vaste rente.
Netto betaalt dan degene die de swap aangaat de vaste rente plus een opslag aan de bank en ontvangt deze de variabele rente terug van de bank.
In dit voorbeeld wordt voor een financiering waarvoor een variabele rente overeengekomen is, feitelijk een vaste rente betaald.
Marktwaarde
Een swap is feitelijk een combinatie van te ontvangen en te betalen rentes. Hieraan wordt een marktwaarde gekoppeld. Als de markt gunstigere voorwaarden biedt dan de afspraken in het swap contract, dan daalt de marktwaarde en omgekeerd. Als je bijvoorbeeld in het swapcontract een 20 jaars vaste rente overeengekomen bent van 10% en de 20 jaars rente in de markt daalt naar 5% dan is de swap minder aantrekkelijk dan de markt en als gevolg hiervan daalt de marktwaarde. Omgekeerd is een swap waarbij een 20 jaars vaste rente van 5% overeengekomen is terwijl de 20 jaars vaste rente in de markt 10% is, een zeer aantrekkelijke swap. De marktwaarde van die swap zal dus stijgen.
Risico’s
De wijzigingen in de marktomstandigheden hebben gevolgen voor de waarde van het swapcontract en brengen een aantal risico’s mee voor partijen die de swap zijn aangegaan. Wat deze risico’s zijn, kunt u lezen in het volgende deel van de reeks over de rentederivaten.
Wilt u uw juridische positie ten opzichte van de financiële instelling in kaart laten brengen door een specialist, dan kunt u contact opnemen met advocaat Financieel Recht Chantal van den Borne (borne@dirkzwager.nl).
Wilt u vooraf een kosteloze indicatie hebben van de juridische haalbaarheid van uw vorderingen? Vul dan de checklist renteswap in.
Lees ook onze volgende artikelen in deze reeks:
