Misleidende reclame regels
De Nederlandse Reclamecode bepaalt onder meer het volgende:
Reclame mag niet oneerlijk zijn. Reclame is oneerlijk wanneer zij in strijd is met de vereisten van professionele toewijding en het economische gedrag van de gemiddelde consument die zij bereikt of op wie zij gericht is met betrekking tot het product wezenlijk verstoort of kan verstoren. Misleidende reclame en agressieve reclame zijn in ieder geval oneerlijk. Dit staat in artikel 7 van de Nederlandse Reclamecode (NRC).
Economische gedrag van consumenten kan verstoord zijn, wanneer het vermogen van de consument om een geïnformeerd besluit over een transactie merkbaar wordt beperkt. Volgens de misleidende reclameregels neemt de consument dan een besluit tot een waartoe hij anders niet had besloten.
Tevens bepaalt de Nederlandse Reclamecode dat het niet of op onduidelijke wijze verstrekken van essentiële informatie ook misleidend wordt beschouwd (in de zin van artikel 8.3 aanhef en onder c NRC).
Deze regels geldt ook voor de beoordeling van misleidende reclame als digitale uiting, zoals op social media waaronder Youtube, Instagram en Google.
Reclame voor hybride auto’s
Is de Youtube-reclame voor de “Nissan Qashqai met e-Power” een misleidende reclame? Geklaagd wordt dat deze reclame een misleidende reclame is, omdat daarmee wordt gesuggereerd dat deze auto volledig elektrisch wordt aangedreven, terwijl dat in werkelijkheid niet zo is.
Bij beelden van de rijdende auto verschijnt enkele seconden, in kleine letters, de volgende tekst onder in beeld: “Qashqai CO2: 119-146 G/KM | 5,3-6,5L/100KM (WLTP)”. V
ervolgens verschijnt de volgende tekst in beeld: “Wie zegt dat u een stekker nodig hebt om elektrisch te kunnen rijden? Nieuwe Nissan Qashqai met e-Power. Een unieke elektrische ervaring, zonder stekker.”
Gesteld wordt dat deze auto in werkelijkheid een brandstofmotor gebruikt voor de elektrische energie. De naam voor dit soort auto’s is ‘hybride’, aldus de klacht.
Nissan verweer zich met de stelling dat de auto wordt aangedreven door een elektromotor, die stroom nodig heeft. Deze stroom wordt tijdens het rijden opgewekt door een brandstofmotor, die uiteraard wel voorzien moet worden van brandstof (benzine). Omdat de auto enkel en alleen wordt aangedreven door de elektromotor rijdt de klant dus elektrisch, maar dan zonder dat je moet opladen via een stekker.
Beoordeling misleidende reclame
Volgens het oordeel van de Reclame Code Commissie staat niet ter discussie dat de auto rijdt op een elektromotor die wordt aangedreven door een benzinemotor. Nissan heeft nader toegelicht dat de auto naast een elektromotor een volwaardige benzinemotor heeft die nodig is om de accu op te laden, en dat het niet mogelijk is om ofwel alleen op de elektrische motor te rijden, ofwel alleen op de benzinemotor. In dat opzicht verschilt deze auto van de ‘hybride’ zoals deze inmiddels bij het publiek bekend kan worden verondersteld.
De RCC concludeert echter toch dat op basis van de tekst van de reclame-uiting en de getoonde beelden de gemiddelde consument zal verwachten dat het hier een volledig elektrisch aangedreven auto betreft:
Dat er “geen stekker nodig” is omdat de elektromotor wordt aangedreven door een benzinemotor en er dus brandstof moet worden getankt om de auto te kunnen laten rijden, blijkt onvoldoende duidelijk uit de uiting.’
De tekst “Qashqai CO2: 119-146 G/KM | 5,3-6,5L/100KM (WLTP)”, die gedurende de eerste twee seconden van de uiting in kleine letters onder in beeld verschijnt en waaruit de consument zou kunnen afleiden dat de auto benzine verbruikt, is te indirect en te summier, aldus de uitspraak over misleidende reclame.
Dat er een bezoek aan een showroom of de website wordt gebracht naar aanleiding van het zien van de uiting, maakt dit niet anders nu daarvoor al een ‘besluit over een transactie’ kan worden genomen.
Conclusie
De uiting wordt in strijd met de NRC geoordeeld. Uit deze uitspraak blijkt dat de opzet en inhoud van reclame uitingen, ook op Youtube, duidelijk genoeg moeten zijn over de kenmerken van het aangeprezen product.
Joost Becker, advocaat reclamerecht