Het lijkt heel eenvoudig. De aandelen in X BV worden door de oprichters van X BV, die ieder 4% van de aandelen in X BV houden (de "Oprichters"), A BV, B BV en een private equity partij die ook deelneemt in X BV verkocht aan koper, ook een private equity partij ("Koper").
Er wordt in de koopovereenkomst een koopsom afgesproken die door de notaris de dag nadat de aandelen zijn overgedragen zal worden betaald aan de verkopers pro rata hun aandelenbelang . Het is echter lang niet zo eenvoudig als het lijkt. We hebben te maken met het volgende feitencomplex:
Om er voor te zorgen dat alle geldstromen goed lopen op het moment dat de aandelen worden overgedragen, is het van belang al in een vroeg stadium, bij voorkeur ten tijde van het opstellen van de koopovereenkomst met uw financieel adviseur en de betrokken advocaat en/of (kandidaat-)notaris een overzicht op te stellen van de geldstromen die binnen dienen te komen op de notariële derdengeldenrekening en van welke partij deze afkomstig zijn en de geldstromen die uitbetaald moeten worden en naar welke partij.
In welke valkuilen kunt u "trappen" als er niet tijdig een geldstromenoverzicht wordt opgesteld en hoe kan worden voorkomen dat u hier in trapt?
1. Bedrag dat moet worden uitgeboekt is niet gelijk aan het te ontvangen bedrag
Het bedrag dat moet worden uitgeboekt vanaf de notariële derdengeldenrekening blijkt op het allerlaatste moment niet gelijk aan het bedrag dat zal worden gestort omdat (i) Koper er op had gerekend dat de Oprichters ook een deel van de door Koper te betalen koopprijs zouden voldoen in verband met hun deelneming in de nieuwe topholding en (ii) een medewerker van Koper het deel van de koopprijs dat aan de verschillende verkopers moeten worden uitbetaald heeft afgerond op grond van het aandelenbelang dat zij houden in X BV:
2. De bankfinanciering blijkt niet tijdig beschikbaar te komen
Stem - in overleg met uw financieel adviseur, advocaat en/of (kandidaat-)notaris - met de bank af dat de financiering nodig voor het voldoen van de koopprijs tijdig, te weten uiterlijk een dag voor de geplande aandelenoverdracht, beschikbaar komt en dat alle door de bank voor het verlenen van de financiering gestelde voorwaarden ook vervuld kunnen zijn op dat moment. Denk hierbij ook aan het tijdig door de bank vrijgeven van eventueel in het kader van een bestaande financiering op de aandelen rustende beperkte rechten (zoals een pandrecht).
3. Notaris kan niet uitbetalen aan bepaalde adviseurs
Op grond van het Reglement beperking uitbetaling derdengelden zoals vastgesteld door het bestuur van de Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie (het "Reglement") mag de notaris via zijn derdengeldenrekening slechts betalingen namens rechthebbenden (verkopers) voldoen aan bemiddelaars of adviseurs van verkopers indien het een bemiddelaar of adviseur betreft “die bij de akte betrokken is geweest”. Het is goed dit in het achterhoofd te houden en tijdig met de notaris af te stemmen welke betalingen wel of niet via de notariële derdengeldenrekening kunnen worden voldaan.
- De Oprichters zullen gezien hun kennis van X BV en de markt van X BV op verzoek van Koper een aandelenbelang nemen in de door Koper nieuw op te richten topholding, die 100% aandeelhouder zal worden van X BV; en
- een groot deel van de koopprijs zal door Koper worden gefinancierd met een banklening;
- de verkopers hebben te kennen gegeven dat zij graag willen dat de notaris hun adviseurskosten, waaronder de kosten van hun notaris, advocaat, financieel adviseur en belastingadviseur, rechtstreeks, pro rata hun gerechtigdheid tot de koopprijs, vanaf de derdengeldenrekening aan de betreffende adviseurs voldoet;
- het is de uitdrukkelijke wens van verkopers en Koper dat alle betalingen zullen verlopen via de notariële derdengeldenrekening als bedoeld in artikel 25 van de Wet op het Notarisambt ("WNA").
Om er voor te zorgen dat alle geldstromen goed lopen op het moment dat de aandelen worden overgedragen, is het van belang al in een vroeg stadium, bij voorkeur ten tijde van het opstellen van de koopovereenkomst met uw financieel adviseur en de betrokken advocaat en/of (kandidaat-)notaris een overzicht op te stellen van de geldstromen die binnen dienen te komen op de notariële derdengeldenrekening en van welke partij deze afkomstig zijn en de geldstromen die uitbetaald moeten worden en naar welke partij.
In welke valkuilen kunt u "trappen" als er niet tijdig een geldstromenoverzicht wordt opgesteld en hoe kan worden voorkomen dat u hier in trapt?
1. Bedrag dat moet worden uitgeboekt is niet gelijk aan het te ontvangen bedrag
Het bedrag dat moet worden uitgeboekt vanaf de notariële derdengeldenrekening blijkt op het allerlaatste moment niet gelijk aan het bedrag dat zal worden gestort omdat (i) Koper er op had gerekend dat de Oprichters ook een deel van de door Koper te betalen koopprijs zouden voldoen in verband met hun deelneming in de nieuwe topholding en (ii) een medewerker van Koper het deel van de koopprijs dat aan de verschillende verkopers moeten worden uitbetaald heeft afgerond op grond van het aandelenbelang dat zij houden in X BV:
- houd er rekening mee dat de Oprichters het aandelenbelang dat zij in de nieuwe topholding zullen verkrijgen over het algemeen zullen moeten en willen voldoen van de opbrengst van de verkoop van hun aandelen in X BV. Zij zullen dus niet voor overdracht van de aandelen hun deel van de “ koopprijs” kunnen voldoen door storting van het bedrag op de notariële derdengeldenrekening, om de simpele reden dat zij pas geld tot hun beschikking krijgen nadat de aandelen zijn overgedragen en de koopsom wordt uitbetaald. Om dit goed te regelen kan in de koopovereenkomst en eventuele separate documentatie worden vastgelegd dat de vordering van de Oprichters op een deel van de koopprijs zal worden verrekend met hun verplichting ofwel schuld om aandelen te nemen in de nieuwe topholding en de koopprijs voor deze aandelen te voldoen.
- houd rekening met afrondingen in het geval er meerdere aandeelhouders zijn. Ook al gaat het om een paar cent op een koopprijs van een miljoen, de notaris kan geen cent meer of minder uitbetalen dan het bedrag dat op de derdengeldenrekening is gestort. Kom als er sprake is van meerdere verkopers dus tijdig onderling een exacte verdeling van de koopsom overeen en stem deze verdeling af met de betrokken (kandidaat-)notaris.
2. De bankfinanciering blijkt niet tijdig beschikbaar te komen
Stem - in overleg met uw financieel adviseur, advocaat en/of (kandidaat-)notaris - met de bank af dat de financiering nodig voor het voldoen van de koopprijs tijdig, te weten uiterlijk een dag voor de geplande aandelenoverdracht, beschikbaar komt en dat alle door de bank voor het verlenen van de financiering gestelde voorwaarden ook vervuld kunnen zijn op dat moment. Denk hierbij ook aan het tijdig door de bank vrijgeven van eventueel in het kader van een bestaande financiering op de aandelen rustende beperkte rechten (zoals een pandrecht).
3. Notaris kan niet uitbetalen aan bepaalde adviseurs
Op grond van het Reglement beperking uitbetaling derdengelden zoals vastgesteld door het bestuur van de Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie (het "Reglement") mag de notaris via zijn derdengeldenrekening slechts betalingen namens rechthebbenden (verkopers) voldoen aan bemiddelaars of adviseurs van verkopers indien het een bemiddelaar of adviseur betreft “die bij de akte betrokken is geweest”. Het is goed dit in het achterhoofd te houden en tijdig met de notaris af te stemmen welke betalingen wel of niet via de notariële derdengeldenrekening kunnen worden voldaan.
