Op 6 februari 2019 berichtten wij u dat het wetsvoorstel Arbeidsmarkt in Balans (WAB) naar de Eerste Kamer werd doorgestuurd. Alvorens de Eerste Kamer de WAB plenair zal behandelen heeft minister Koolmees op 7 mei 2019 een nadere memorie van antwoord uitgebracht waarin hij vragen van de verschillende fracties beantwoordt. Eerder vandaag hebben wij de opmerkingen van minister Koolmees ten aanzien van payroll en pensioen uitgebreid behandeld. In dit artikel zal de versobering van de transitievergoeding nader bekeken worden.
De geïnteresseerden in dit specifieke onderwerp raad ik aan om de vragen 2.9 en 4.3 met bijbehorende antwoorden te bestuderen uit de nadere memorie van antwoord.
Transitievergoeding
Onder de WWZ is de transitievergoeding geïntroduceerd: iedere werknemer die twee jaar of langer in dienst is bij een werkgever heeft recht op een vergoeding indien de arbeidsovereenkomst door of op initiatief van de werkgever wordt beëindigd. De transitievergoeding is afhankelijk van de duur van de arbeidsovereenkomst afgerond op halve dienstjaren. De hoogte wordt in beginsel als volgt berekend:
- Voor de eerste 120 maanden (10 jaar) geldt dat 1/6 maandsalaris per half dienstjaar wordt gerekend;
- Voor de daaropvolgende maanden geldt dat 1/4 maandsalaris per half dienstjaar wordt gerekend.
Tijdelijke regeling oudere werknemer
Ten aanzien van de oudere werknemer (50 jaar of ouder) is een tijdelijke regeling getroffen. Deze regeling houdt in dat wanneer de werknemer langer dan 10 jaar in dienst is, voor elk half dienstjaar na het bereiken van de leeftijd van 50 jaar met 1/2 maandsalaris per half dienstjaar gerekend wordt. Deze regeling eindigt per 1 januari 2020, waardoor de transitievergoeding voor oudere werknemers reeds versoberd wordt.
Transitievergoeding WAB
Onder de WAB zal de berekening van de transitievergoeding veranderen. Allereerst heeft een werknemer ook recht op een transitievergoeding als de arbeidsovereenkomst korter dan twee jaar heeft geduurd. Dus een verruiming van de transitievergoeding! Daarbij komt dat voor de berekening van de transitievergoeding de duur van het dienstverband niet langer afgerond wordt op halve dienstjaren. De transitievergoeding wordt berekend naar evenredigheid, ook dit is een verruiming.
Naast deze twee verruimingen kent de WAB echter ook een grote versobering ten aanzien van de berekening van de hoogte van de transitievergoeding. Na 10 jaar wordt er namelijk niet meer met een hoger percentage van het maandsalaris gerekend. De hoogte wordt ongeacht de lengte van het dienstverband berekend aan de hand van 1/3 maandsalaris per dienstjaar (gelijk aan 1/6 maandsalaris per half dienstjaar).
Verschil in hoogte transitievergoeding
Om inzicht te geven in de versobering van de transitievergoeding hieronder een voorbeeld:
Werknemer X is geboren op 1 januari 1960 en is sinds 1 januari 2000 in dienst bij Werkgever Y. Het salaris van werknemer X bedraagt € 3.000,- incl. vakantietoeslag e.d. Werkgever Y wil het dienstverband beëindigen.
Hoogte transitievergoeding indien de arbeidsovereenkomst op 31 december 2019 eindigt:
De werknemer is 20 jaar in dienst en is op 1 januari 2010 50 geworden. Dit betekent dat voor de eerste 10 dienstjaren een vergoeding van 1/6 maandsalaris per half dienstjaar geldt en voor de volgende 10 dienstjaren een vergoeding van 1/2 maandsalaris per half dienstjaar: (20 x € 500,-) + (20 x € 1.500,-) = € 40.000,-
Hoogte transitievergoeding indien de arbeidsovereenkomst op 1 januari 2020 eindigt, zonder de WAB):
De werknemer is 20 jaar in dienst. Dit betekent dat voor de eerste 10 dienstjaren een vergoeding van 1/6 per half dienstjaar geldt en voor de volgende 10 dienstjaren een vergoeding van 1/4 maandsalaris geldt: (20 x € 500,-) + (20 x € 750,-) = € 25.000,-
Hoogte transitievergoeding onder de WAB als de arbeidsovereenkomst op 1 januari 2020 eindigt:
De werknemer is 20 jaar in dienst en hiervoor geldt 1/3 maandsalaris per dienstjaar: 20 x € 1.000 = € 20.000,-
Zoals uit deze voorbeeldberekeningen blijkt is het verschil tussen de hoogte van de transitievergoeding aanzienlijk. In zijn nadere memorie van antwoord noemt minister Koolmees ook dat de versobering van de transitievergoeding voor werkgevers naar schatting een besparing van € 150.000.000,- oplevert.
Wegnemen drempels vast contract
In de nadere memorie van antwoord noemt minister Koolmees dat de aanpassingen op het terrein van de transitievergoeding tot doel hebben om de verschillen tussen contractvormen te verminderen. Een transitievergoeding met vanaf dag één een gelijke opbouw en dus geen hogere opbouw na 10 jaar, zorgt volgens Koolmees voor het wegnemen van drempels voor het aangaan van een vast contract. De transitievergoeding is immers toch al verschuldigd.
Conclusie
De transitievergoeding verruimt (voor korte dienstverbanden) èn versobert! Allereerst door het eindigen van de regeling voor oudere werknemers en vervolgens door de WAB. Het versoberen van de transitievergoeding zou voor werkgevers enerzijds een reden kunnen zijn om te wachten met het beëindigen van het dienstverband (zeker bij oudere werknemers), de transitievergoeding is in dat geval immers fors lager. Maar anderzijds kan het juist een reden voor werkgevers of een argument in de onderhandelingen met werknemers zijn om in 2019 nog tot een deal te komen. Werknemers kan namelijk voorgehouden worden dat vanaf 1 januari 2020 (einde regeling voor oudere werknemers en beoogde inwerkingtreding WAB) een lagere transitievergoeding wordt geboden en de financiele gevolgen van de deal ook lager uit kunnen vallen. Met name in het geval van langdurige arbeidsongeschikte werknemers raadt minister Koolmees aan om nog in 2019 afscheid te nemen van deze werknemers. De werknemers krijgen in dat geval een hogere vergoeding mee in vergelijking tot de (beperktere) hoogte van de transitievergoeding vanaf 2020 en de werkgever krijgt een compensatie op basis van de hogere vergoeding. De transitievergoeding voor langdurige arbeidsongeschikte werknemers wordt namelijk vanaf 1 april 2020 gecompenseerd door het UWV.
Tot zover de laatste stand van zaken omtrent de transitievergoeding, als onderdeel van de WAB. De plenaire behandeling van de WAB in de Eerste Kamer zal mogelijk op 20 en/of 21 mei a.s. plaatsvinden. Wij zullen u natuurlijk op de hoogte houden van de ontwikkelingen tijdens deze plenaire behandeling. Houd ons kennisportal de aankomende dagen in de gaten voor de laatste ontwikkelingen over de andere onderwerpen uit het WAB-dossier.
