Wat is Google Shopping?
Google Shopping is een bekend online advertising kanaal, dat kan worden gebruikt door verkopers om advertenties op te (laten) plaatsen van hun producten die op prijsniveau met elkaar kunnen worden vergeleken.
De verkoper die zichtbaar is op Google Shopping bepaalt zelf de product feed, zoals een foto, de beschrijving en/of prijs van het product. De kosten van het adverteren worden bepaald via pay-per-click: de verkoper betaalt een bepaald bedrag per keer dat een bezoeker op een advertentie klikt.
Misleidend productaanbod?
In een recente rechtszaak komt de vraag aan de orde of Media Concept (Prindo.nl) zich schuldig maakt aan misleidende advertenties op Google Shopping. Het eindoordeel in de bodemprocedure (na o.a. een eerder kort geding en cassatie) komt van het Hof Amsterdam.
In geschil is de vraag of de advertenties van Prindo.nl die op Google Shopping worden getoond (van met name printbenodigdheden) misleidend zijn, nu deze afwijken van het productaanbod op haar eigen website. Wat is er precies aan de hand?
Digital Revolution, bekend van 123inkt.nl, stelt dat sprake is van misleiding omdat er na het aanklikken van de Google Shopping (een) advertentie(s) een andere prijs wordt weergegeven van hetzelfde product, dan wanneer een bezoeker rechtstreeks (via de homepage) de webwinkel bezoekt (de prijs is dan hoger). Ook wordt na doorklikken pas weergegeven dat er maar een enkel exemplaar van het geadverteerde product kan worden besteld per klant per bestelling. Volgens Digital Revolution is dit productaanbod misleidend, wat ook zou blijken uit diverse marktonderzoeken.
Staking van Google Shopping advertenties?
Digital Revolution vordert dat de Google Shopping advertenties worden gestaakt. Het Hof Amsterdam gaat daar echter niet in mee:
“de prijs waartegen Media Concept haar producten in Google Shopping aanbiedtis op zichzelf genomen niet misleidend. De potentiële koper die via google Shopping doorklikt naar de website van Meida Concept kan het product immers daadwerkelijk tegen de genoemde prijs kopen. (…) Google Shopping biedt slechts ruimte voor enkele basale gegeven zoals de productomschrijving en de prijs van het product. De voorwaarde dat maximaal één product per bestelling kan worden aangeschaft, wordt daarbij niet vermeld, maar deze is, nadat de potentiële koper vanaf Google Shopping heeft doorgeklikt, direct zichtbaar op de website van Media Concept. Deze mededeling is dus zichtbaar voorafgaand aan (en op) het moment dat de koper de bestelknop kan indrukken. De potentiële koper wordt aldus voorafgaand aan de beslissing tot aankoop op de hoogte gebracht van de beperkende voorwaarde, zodat hij een geïnformeerd besluit over de aankoop kan nemen”
Hierbij speelt nog mee dat een potentiële koper het vrijstaat om meermalen via Google Shopping het product tegen de aangeboden prijs te verwerven, want ‘[h]oewel de beperking tot één product essentiële informatie is wordt het ontbreken daarvan in Google Shopping voldoende gecompenseerd door de praktische mogelijkheid om direct na elkaar meerdere producten voor dezelfde lage prijs te kopen’.
Misleiding over prijs en productaanbod op Google Shopping?
Digital Revolution beroept zich erop dat potentiële kopers worden misleidend die niet via Google Shopping maar rechtstreeks via de website bestellen (waarop dus vaak een andere, hogere, prijs staat). Het Hof oordeelt echter dat geenszins ongebruikelijk is dat eenzelfde product tegen verschillende prijzen wordt aangeboden, al naar gelang de wijze waarop de potentiële koper met de verkoper in contact treedt. Dit is volgens het Hof niet zonder meer als misleiding aan te merken:
‘De verkoper dient de potentiële koper wel juist in te lichten over de prijs waartegen zij haar product onder de gegeven omstandigheden aanbiedt zodat de potentiële koper die in die omstandigheden verkeert een geïnformeerd aankoopbesluit kan nemen. Daaraan schort het in dit geval niet. Niet valt in te zien dat Media Concept de potentiële koper die via Google Shopping haar website bezoekt dient in te lichten over het feit dat zij bij een rechtstreeks bezoek aan haar website een hogere prijs hanteert. Er is geen rechtsregel die tot een dergelijke verplichting leidt.’
Marktonderzoeken
De marktonderzoeken maken dit niet anders. Het Hof schuift deze als irrelevant terzijde, omdat niet wordt gevraagd over een te nemen aankoopbesluit en/of deze gekunsteld aandoen (omdat niet voor de hand ligt dat potentiële kopers die via google zoeken, de doorklikmogelijkheid negeren en zelf rechtstreeks naar de website van de aanbieder navigeren).
Conclusies
Het Hof komt tot het oordeel dat (potentiële) klanten juist worden geïnformeerd over de prijs en tijdig over de beperkingen van het aantal producten per bestelling. De prijsdifferentiatie is geen oneerlijke handelspraktijk. Bij het oordeel of sprake is van misleiding wordt hier ook rekening gehouden met de beperkingen van het gebruikte communicatiemedium, Google Shopping, biedt slechts ruimte voor enkele basale gegevens in het productaanbod. De wijze van adverteren wordt dus niet misleidend geoordeeld.
Joost Becker, advocaat reclamerecht