Eerder dit jaar heeft de NMa aan de Landelijke Huisartsenvereniging (LHV)
substantiële boetes opgelegd voor een overtreding van het kartelverbod, omdat de LHV haar leden had geadviseerd om uitsluitend huisartsen toe te laten als de reeds gevestigde huisartsen het daarmee eens zijn. Nu is gebleken dat de regionale LHV-huisartsenkringen (daarbij gesteund door de LHV) hun leden in het verleden tevens hebben geadviseerd over het al dan niet tekenen van een overeenkomst met zorgverzekeraars. Hoewel ook dat advies mogelijk in strijd was met het kartelverbod, is de NMa van plan deze gedraging niet nader te onderzoeken en beboeten. De NMa is namelijk voornemens om
toezeggingen van de LHV te aanvaarden die erop zijn gericht te voorkomen dat door LHV in strijd wordt gehandeld met het kartelverbod.
Mededingingsbezwaren
Uitgangspunt van het mededingingsrecht en (dus) het kartelverbod is dat ondernemingen (zoals huisartsen) zelfstandig hun commerciële beleid moeten bepalen. De NMa heeft geconcludeerd dat aan de adviezen van de LHV om wel of geen contract met zorgverzekeraars te sluiten op het eerste gezicht mededingingsbezwaren kleven. Wanneer de LHV haar leden een dergelijk advies geeft, wordt mogelijk de onderlinge onzekerheid tussen de leden weggenomen met betrekking tot tariefstelling, voorwaarden waaronder de huisartsenzorg wordt aangeboden en de bestanddelen van het zorgaanbod. Daarmee wordt in principe de mededinging tussen de leden beperkt hetgeen mogelijk resulteert in een overtreding van het kartelverbod.
Toezegging
Ondanks het feit dat op het eerste gezicht mededingingsbezwaren bestaan, is voor het vaststellen van een overtreding van het kartelverbod (en dus het opleggen van een boete) nader onderzoek nodig. Teneinde nader onderzoek en beboeting te voorkomen heeft de LHV toegezegd om:
- geen adviezen aan leden te geven om wel of niet te contracteren met zorgverzekeraars; en
- niet namens leden te onderhandelen met zorgverzekeraars over concurrentiegevoelige onderwerpen (zoals prijzen,hoeveelheden, het wel of niet aanbieden van bepaalde diensten, het wel of niet bedienen van bepaalde groepen cliënten).
Nu de NMa deze toezeggingen van LHV in een toezeggingsbesluit wil aanvaarden, zal de NMa tevens afzien van nader onderzoek naar -en dus beboeting van- de vermeende overtreding van het kartelverbod. Dit laat uiteraard de mogelijkheid van de NMa onverlet om de LHV te beboeten voor een eventuele schending van de gedane toezeggingen.
Bevoegdheid NMa toezeggingen te accepteren
Het feit dat de NMa de toezeggingen van LHV heeft aanvaard, betekent overigens niet dat beboeting altijd kan worden vermeden door toezeggingen aan de NMa te doen. De NMa is namelijk nimmer verplicht om toezeggingen te aanvaarden in plaats van tot beboeting over te gaan. De NMa beschikt ter zake over een discretionaire bevoegdheid en zal uitsluitend een toezeggingsbesluit overwegen indien zij overtuigd is dat:
- als gevolg van het besluit in overeenstemming zal worden gehandeld met het kartelverbod;
- aannemelijk is gemaakt dat het besluit op controleerbare wijze wordt nageleefd;
- een toezeggingsbesluit in het concrete geval doelmatiger is dan het opleggen van een boete.
Zie voor een uitgebreider bespreking van de voorwaarden: Thuiszorgaanbieders ontkomen aan NMa boete
Mededingingsbezwaren
Uitgangspunt van het mededingingsrecht en (dus) het kartelverbod is dat ondernemingen (zoals huisartsen) zelfstandig hun commerciële beleid moeten bepalen. De NMa heeft geconcludeerd dat aan de adviezen van de LHV om wel of geen contract met zorgverzekeraars te sluiten op het eerste gezicht mededingingsbezwaren kleven. Wanneer de LHV haar leden een dergelijk advies geeft, wordt mogelijk de onderlinge onzekerheid tussen de leden weggenomen met betrekking tot tariefstelling, voorwaarden waaronder de huisartsenzorg wordt aangeboden en de bestanddelen van het zorgaanbod. Daarmee wordt in principe de mededinging tussen de leden beperkt hetgeen mogelijk resulteert in een overtreding van het kartelverbod.
Toezegging
Ondanks het feit dat op het eerste gezicht mededingingsbezwaren bestaan, is voor het vaststellen van een overtreding van het kartelverbod (en dus het opleggen van een boete) nader onderzoek nodig. Teneinde nader onderzoek en beboeting te voorkomen heeft de LHV toegezegd om:
- geen adviezen aan leden te geven om wel of niet te contracteren met zorgverzekeraars; en
- niet namens leden te onderhandelen met zorgverzekeraars over concurrentiegevoelige onderwerpen (zoals prijzen,hoeveelheden, het wel of niet aanbieden van bepaalde diensten, het wel of niet bedienen van bepaalde groepen cliënten).
Nu de NMa deze toezeggingen van LHV in een toezeggingsbesluit wil aanvaarden, zal de NMa tevens afzien van nader onderzoek naar -en dus beboeting van- de vermeende overtreding van het kartelverbod. Dit laat uiteraard de mogelijkheid van de NMa onverlet om de LHV te beboeten voor een eventuele schending van de gedane toezeggingen.
Bevoegdheid NMa toezeggingen te accepteren
Het feit dat de NMa de toezeggingen van LHV heeft aanvaard, betekent overigens niet dat beboeting altijd kan worden vermeden door toezeggingen aan de NMa te doen. De NMa is namelijk nimmer verplicht om toezeggingen te aanvaarden in plaats van tot beboeting over te gaan. De NMa beschikt ter zake over een discretionaire bevoegdheid en zal uitsluitend een toezeggingsbesluit overwegen indien zij overtuigd is dat:
- als gevolg van het besluit in overeenstemming zal worden gehandeld met het kartelverbod;
- aannemelijk is gemaakt dat het besluit op controleerbare wijze wordt nageleefd;
- een toezeggingsbesluit in het concrete geval doelmatiger is dan het opleggen van een boete.
Zie voor een uitgebreider bespreking van de voorwaarden: Thuiszorgaanbieders ontkomen aan NMa boete
Gerelateerd
Mededinging en staatssteun