Het helpen van een kind bij de aankoop van een woning kan op diverse manieren. In dit artikel behandel ik de volgende twee mogelijkheden:
- hulp door middel van een schenking; en
- hulp door middel van een lening.
Schenking
Het helpen van een kind bij de aankoop van een woning kan door middel van het doen van een schenking. Indien het gaat om de aankoop van een zogenaamde eigen woning én het kind is tussen de 18 en 40 jaar oud, dan is het mogelijk om eenmalig maximaal € 102.010,- (kalenderjaar 2019) belastingvrij te schenken.
Voorwaarde is dat uw kind het geschonken bedrag gebruikt voor de aankoop, verbetering en/of onderhoud van de eigen woning. Door de schenking hoeft uw kind minder geld te lenen, waardoor er sprake zal zijn van lagere (hypothecaire) maandlasten.
Nadat u het maximaal vrijgestelde bedrag aan uw kind heeft geschonken, is het mogelijk om in de daaropvolgende kalenderjaren (ieder jaar) een bedrag van € 5.428,- (kalenderjaar 2019) aan uw kind te schenken. Uw kind kan deze jaarlijkse schenking bijvoorbeeld gebruiken om de maandelijkse (hypothecaire) rente en/of aflossingen (deels) te betalen.
Voorbeeld
- Uw kind koopt een huis van € 250.000,- en u schenkt een bedrag van € 100.000,-.
- Het restant van € 150.000,- leent uw kind bij de bank tegen een rentepercentage van 2%.
- Bij een lening van € 150.000,- betaalt uw kind ‘slechts’ een bedrag van € 3.000,- (bruto) aan hypotheekrente, hetgeen € 5.000,- zou zijn geweest ingeval uw kind een bedrag van € 250.000,- zou hebben geleend.
Aandachtspunten bij de eenmalig verhoogde schenking
- Onvoorwaardelijk
De schenking dient onvoorwaardelijk te zijn (de schenking mag dus niet herroepelijk zijn). Hierop bestaat één uitzondering: het is toegestaan dat de schenking wordt gedaan onder de ontbindende voorwaarde dat de schenking vervalt voor zover deze niet conform de voorwaarden van de vrijstelling is besteed aan de eigen woning. Dit betekent dat u van uw kind mag eisen dat de schenking tijdig wordt besteed aan de eigen woning. - Spreiding over (maximaal) 3 jaar
Het is toegestaan om de schenking van het maximaal vrijgestelde bedrag gespreid over maximaal drie aaneengesloten kalenderjaren te doen, mits aan de overige voorwaarden van de vrijstelling wordt voldaan. Hierbij is het bedrag van de verhoogde vrijstelling van toepassing dat geldt in het eerste kalenderjaar waarop een beroep op de vrijstelling is gedaan. Alle schenkingen moeten dus uiterlijk 31 december van het derde kalenderjaar aan de eigen woning zijn besteed. Dit moet blijken uit schriftelijke bescheiden. - Uitsluitings- in insluitingsclausule
Deze clausule zorgt ervoor dat hetgeen uw kind van u geschonken krijgt privévermogen van uw kind blijft. Hiermee bereikt u dat uw kind de schenking niet met een partner hoeft te delen in geval van scheiding. Indien de relatie van uw kind niet eindigt door scheiding maar door overlijden van uw kind, kan worden bepaald dat de uitsluitingsclausule vervalt en kan de insluitingsclausule er voor zorgen dat de schenking mag worden verrekend met de partner van uw kind, zodat per saldo minder erfbelasting verschuldigd zal zijn. - Aangifte schenkbelasting
Ondanks dat er geen schenkbelasting betaald hoeft te worden, dient er wel een aangifte schenkbelasting te worden gedaan. In de aangifte schenkbelasting dient er een beroep op de vrijstelling te worden gedaan. De aangifte dient vóór 1 maart van het kalenderjaar volgend op het kalenderjaar waarin de schenking werd gedaan te worden ingediend. Als de schenking plaatsvindt in het kalenderjaar 2019 dient de aangifte schenkbelasting derhalve vóór 1 maart 2020 te zijn ingediend. - Samenloop met eerder genoten (lagere) verhoogde vrijstelling
Indien u in het verleden reeds aan uw kind heeft geschonken waarbij gebruik is gemaakt van de toen geldende (lagere) verhoogde vrijstelling, is het afhankelijk van het overgangsrecht of er nog aanvullend belastingvrij geschonken kan worden.
Lening
Het helpen van een kind bij de aankoop van een woning kan ook door middel van het verstrekken van een geldlening, waarmee uw kind (een deel van) de aankoop van de woning financiert. Ik adviseer u de afspraken met betrekking tot de geldlening schriftelijk vast te leggen. De schriftelijke vaststelling kan onderhands of notarieel plaatsvinden. Indien aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan, mag uw kind de rente op de lening aftrekken in box 1.
Eén van de voorwaarden is dat de lening in maximaal 30 jaar tenminste annuïtair wordt afgelost. De hoogte van de rente kunt u samen met uw kind overeenkomen, maar moet wel zakelijk zijn. Als er geen hypothecaire zekerheid door uw kind wordt gegeven, zal de rente hoger moeten zijn dan wanneer wel sprake is van hypothecaire zekerheidstelling. Eventueel kunt u de rente die u van uw kind ontvangt weer aan uw kind schenken. Als dit bedrag hoger is dan € 5.428 per jaar (kalenderjaar 2019), dan moet over het meerdere schenkbelasting worden betaald.
Voorbeeld
- Uw kind koopt een huis van € 250.000,-.
- Uw kind leent hiervoor een bedrag van € 150.000,- bij de bank en het restant ten bedrage van € 100.000 bij u.
- Aan de bank betaalt uw kind een bedrag van € 3.000 bruto (2%) aan hypotheekrente.
- Omdat u aangeeft dat er geen hypothecaire zekerheid hoeft te worden verstrekt, komt u een rente van 5% en een annuïtaire aflossing in een periode van 30 jaar met uw kind overeen.
- U ontvangt van uw kind derhalve een bedrag van € 5.000 aan rente per jaar.
- Vervolgens schenkt u jaarlijks aan uw kind ook een bedrag van € 5.000,-, waarover geen schenkbelasting is verschuldigd omdat dit bedrag binnen de jaarlijkse schenkingsvrijstelling valt.
In dit voorbeeld betaalt uw kind derhalve feitelijk alleen € 3.000,- aan de bank, terwijl uw kind wel € 8.000,- aan bruto rente kan aftrekken in box 1. Bij deze optie moet u wel rekening houden met box 3-belasting voor uzelf. De vordering die u op uw kind heeft, moet u namelijk opgeven in box 3. Indien er sprake is van een schenking van € 100.000,-, dan is het bedrag uiteraard niet meer bij u belast in box 3.
De beste oplossing?
Wat de beste oplossing is, is afhankelijk van verschillende factoren. Afhankelijk van de hoogte van het inkomen van uw kind kan het interessanter zijn om een lening te verstrekken dan om de eenmalige hoge schenking te doen.
Indien u kiest voor een lening dient u zich te realiseren dat ingeval van uw overlijden over het bedrag van de vordering op uw kind nog wel erfbelasting moet worden betaald. Dat nadeel kan oplopen tot 20%.
In verband hiermee kan ook worden gekozen om een lening te verstrekken voor de duur van een aantal jaren en vlak vóór het bereiken van de 40-jarige leeftijd van uw kind het eenmalig maximaal belastingvrije bedrag van € 102.010,- (kalenderjaar 2019) te schenken (kwijt te schelden op de lening).