Geen aanbestedingsplicht voor algemene ziekenhuizen

5 februari 2013, laatst geüpdatet 11 september 2024
Op 5 december 2012 heeft de rechtbank Utrecht ook aan algemene ziekenhuizen een sinterklaascadeau gegeven door te oordelen dat zij (anders dan academische ziekenhuizen) geen aanbestedende diensten zijn, waardoor op hen geen aanbestedingsplicht rust. De uitspraak verrast niet omdat deze aansluit bij bestendige jurisprudentie van zowel de Hoge Raad als de Raad van State. Desondanks levert de uitspraak voor algemene ziekenhuizen (hernieuwde) rechtszekerheid op.Aanleiding van het geschil was een...
Sjaak van der Heul 
Sjaak van der Heul 
Advocaat - Senior
In dit artikel
Op 5 december 2012 heeft de rechtbank Utrecht ook aan algemene ziekenhuizen een sinterklaascadeau gegeven door te oordelen dat zij (anders dan academische ziekenhuizen) geen aanbestedende diensten zijn, waardoor op hen geen aanbestedingsplicht rust. De uitspraak verrast niet omdat deze aansluit bij bestendige jurisprudentie van zowel de Hoge Raad als de Raad van State. Desondanks levert de uitspraak voor algemene ziekenhuizen (hernieuwde) rechtszekerheid op.

Aanleiding van het geschil was een opdracht van het Sint Antoniusziekenhuis (een algemeen ziekenhuis) aan Q-Park om ten behoeve van het Sint Antoniusziekenhuis een parkeergarage te ontwikkelen en te exploiteren. P1, een concurrent van Q-Park, stelde zich op het standpunt dat het Sint Antoniusziekenhuis de opdracht ten onrechte niet had aanbesteed. Voor algemene ziekenhuizen geldt dat zij uitsluitend aanbestedingsplichtig zijn indien zij beschikken over rechtspersoonlijkheid en een doelstelling van algemeen belang en indien zij afhankelijk zijn van een of meer aanbestedende diensten. Dergelijke afhankelijkheid bestaat kort gezegd als (i) het ziekenhuis overwegend door de overheid wordt gefinancierd, (ii) het beheer onderworpen is aan overheidstoezicht, of (iii) meer dan de helft van de bestuurders of toezichthouders door overheden worden benoemd. In een zeer uitgebreid vonnis komt de rechtbank Utrecht tot de conclusie dat niet aan een van deze criteria wordt voldaan. Het Sint Antoniusziekenhuis was geen aanbestedende dienst en dus ook niet verplicht om de opdracht voor de ontwikkeling en exploitatie van de parkeergarage aan te besteden.

Algemene ziekenhuizen kunnen er nu op grond van vaste rechtspraak van uitgaan dat zij geen aanbestedende diensten zijn. Dit laat onverlet dat algemene ziekenhuizen onder omstandigheden rekening moeten houden met het aanbestedingsrecht. Het is namelijk vaste jurisprudentie dat de algemene beginselen van aanbestedingsrecht moeten worden gerespecteerd als algemene ziekenhuizen vrijwillig een op een aanbesteding gelijkende procedure volgen bij het verstrekken van opdrachten. De algemene beginselen van aanbestedingsrecht brengen mee dat algemene ziekenhuizen ook bij vrijwillige aanbestedingen transparant moeten handelen en (potentiële) inschrijvers gelijk moeten behandelen.