Fraude op de werkvloer: dagdieverij

Inklokken op het werk, registeren in het bedrijfssysteem alsof je aanwezig bent, maar direct na het inklokken weer vertrekken? Dat is een werknemer van Fluor B.V. duur komen te staan. Zijn arbeidsovereenkomst is door de kantonrechter ontbonden wegens ernstig verwijtbaar handelen. De werknemer heeft zich volgens de kantonrechter schuldig gemaakt aan dagdieverij door op de betreffende dagen een groot deel van de dag niet aan het werk te zijn geweest en te doen voorkomen alsof dat wel het geval was, terwijl de werknemer wél loon heeft ontvangen. Dit is dan ook de reden dat de arbeidsovereenkomst op de kortst mogelijke termijn is beëindigd én aan de werknemer geen transitievergoeding is toegekend.

Casus
Sinds 2013 is werknemer in dienst bij Fluor B.V. Tijdens de corona-epidemie is door de werknemers op instructie van de werkgever vanuit huis gewerkt. Na aanpassing van de landelijke maatregelen, is aan de werknemers de instructie gegeven 50% van de arbeidstijd thuis te werken en de overige 50% van de arbeidstijd op kantoor aanwezig te zijn. Binnen Fluor B.V. is het de bedoeling dat de werknemers het bedrijfspand via de hoofdingang betreden en verlaten. Zij beschikken over een persoonlijke pas en zijn verplicht in te klokken bij aankomst en uit te klokken bij vertrek. De nooddeur, welke ook zonder pas te gebruiken is, moet dicht blijven, tenzij sprake is van een noodsituatie.

In april 2022 constateert Fluor B.V. dat de nooddeur meerdere malen geopend is, terwijl zij niet bekend is met enige noodsituatie. Naar aanleiding van deze constatering, start Fluor B.V. een onderzoek, waarbij toegangsactiviteiten en camerabeelden worden bestudeerd.

Op basis van de onderzoeksresultaten trekt Fluor B.V. de conclusie dat de werknemer in kwestie meerdere malen via de nooddeur het pand heeft verlaten. De werknemer komt via de hoofdingang naar werk en klokt in, zet zijn computer aan en vertrekt vervolgens via de nooddeur. Aan het einde van de werkdag komt de werknemer terug via de nooddeur, klokt hij uit en verlaat hij het pand via de hoofdingang. Uit de onderzoeksresultaten volgt dat hij in de tussentijd aantoonbaar niet heeft gewerkt.

Geschil en oordeel
Fluor B.V. verzoekt de arbeidsovereenkomst op de kortst mogelijke termijn te ontbinden vanwege ernstig verwijtbaar handelen, zonder toekenning van een transitievergoeding en met veroordeling van werknemer in de proceskosten. Fluor B.V. legt aan dit verzoek ten grondslag dat uit het onderzoek is gebleken dat de werknemer zich op negentien werkdagen in het bedrijfssysteem heeft geregistreerd als ware hij aan het werk, terwijl hij feitelijk een groot deel van de werkdag niet op kantoor aanwezig is geweest en geen (of nauwelijks) werkzaamheden heeft verricht.

De werknemer ontkent en stelt zich op het standpunt dat er geen grond is voor ontbinding van de arbeidsovereenkomst. Hij stelt zich op het standpunt dat hij dagelijks diverse malen via de nooddeur naar buiten gaat om een sigaret te roken. Als Fluor B.V. niet zou hebben gewild dat hij gebruik zou maken van deze nooddeur, dan had zij dat kenbaar moeten maken aan haar werknemers.

Op basis van de onderzoeksresultaten van werkgever én (de screenshots) van de camerabeelden van het parkeerterrein, de nooddeur en de hoofdingang concludeert de kantonrechter dat voldoende vaststaat dat de werknemer gedurende verschillende, langdurige tijdsintervallen, niet in het bedrijfspand aanwezig is geweest. Ook uit de camerabeelden, in combinatie met de toegangsrapportage, blijkt volgens de kantonrechter voldoende dat de werknemer op de betreffende dagen langdurig afwezig is geweest. De kantonrechter stelt dan ook dat sprake is van dagdieverij, zoals door Fluor B.V. is gesteld.

Conclusie
In tijden van corona is door werknemers veelvuldig volledig of gedeeltelijk thuisgewerkt. Voor werkgevers is het moeilijk om toezicht te houden op, en het controleren van, thuiswerken. Het fysiek op de werkvloer aanwezig zijn, maakt de controle eenvoudiger. Het systeem waarbij werknemers inloggen en hun activiteiten bijhouden, zorgt voor enige controle en biedt uitkomst op zowel kantoor als thuis. Uit bovenstaande casus volgt echter dat zo’n systeem niet waterdicht is.

Indien je als werkgever het vermoeden hebt van fraude op de werkvloer, bijvoorbeeld in de vorm van dagdieverij, zorg er dan voor dat je het vermoeden grondig en zorgvuldig onderzoekt, waarbij de onderzoeksresultaten op de juiste wijze worden vastgelegd. Van belang is namelijk dat deze onderzoeksresultaten desgewenst op een later moment kunnen worden gebruikt als schriftelijke bewijsstukken. Ontbreekt het aan een volledig en gedegen onderzoek, dan kan je dat uiteindelijk duur komen te staan. Uit bovenstaande uitspraak blijkt immers dat de kantonrechter veel waarde hecht aan de combinatie van de toegangsrapportage enerzijds en de camerabeelden anderzijds. Deze combinatie is door de kantonrechter ten grondslag gelegd aan de uiteindelijke beslissing om de arbeidsovereenkomst te ontbinden. In een volgende blog zullen wij meer aandacht besteden aan het (doen van) onderzoek.