De overnamepraktijk: de verschillende fasen van een aandelentransactie (II)

29 mei 2019, laatst geüpdatet 28 augustus 2024
We zijn aangekomen in de fase van het juridisch due diligence onderzoek. Wat is het doel van een due diligence onderzoek? En hoe ziet een dergelijk onderzoek er normaliter uit?
Claudia van der Most 
Claudia van der Most 
Advocaat - Partner
In dit artikel

Het due diligence onderzoek

Het doel

Stel je bent als koper geïnteresseerd om een andere onderneming over te nemen. Essentieel daarbij is om te weten wat je precies koopt en welke ‘lijken’ eventueel in de kast zitten. Dit ook om eventuele risico’s in de koopovereenkomst te kunnen verdelen, door deze al dan niet af te dekken in de vorm van garanties of door het opnemen van vrijwaringen.

Andersom kan het ook voorkomen dat een verkoper een due diligence onderzoek wil laten uitvoeren, zodat hij voorbereid is op hetgeen een potentiële koper zou kunnen tegenkomen tijdens zijn due diligence onderzoek. Dit wordt ook wel een ‘vendor due diligence’ genoemd.

Het doel van een due diligence onderzoek is dus: weet wat je koopt (of verkoopt). Het due diligence onderzoek omvast verschillende aspecten, waaronder: juridische, financiële, operationele, technische, commerciële en fiscale aspecten. Als advocaten richten wij ons op het juridisch due diligence onderzoek en indien gewenst het fiscaal due diligence onderzoek, in samenwerking met onze fiscalisten. Voor de andere aspecten van het due diligence onderzoek worden externe partijen ingeschakeld, waarmee wij ook schakelen. De uitkomsten daarvan kunnen ook van belang zijn voor de koopovereenkomst.

Inhoud van het onderzoek

Over het algemeen onderzoeken wij tijdens het juridisch due diligence onderzoek de volgende onderwerpen:

  • Statuten, aandeelhoudersovereenkomst, 403-verklaring
  • Aandelen en aandeelhouders
  • Bestuur en toezicht (structuur)
  • Financiering, zekerheden
  • Vastgoed, huur
  • Intellectueel eigendom, IT
  • Kartelverboden
  • Werknemers, afdrachten en pensioen
  • Overeenkomsten met afnemers en leveranciers (change of control)
  • Verzekeringen
  • Vergunningen
  • Milieu en omgeving (bodemverontreiniging)
  • Lopende procedures

Documenten die zien op bovenstaande onderwerpen vragen wij op bij de verkoper en worden normaliter door de verkoper verzameld in een digitale data room, waartoe wij toegang krijgen verleend.

Voor het juridisch due diligence onderzoek schakelen wij onze specialisten in van verschillende afdelingen. Zo zullen wij voor het onderzoeken van de arbeidscontracten samenwerken met onze collega’s van arbeidsrecht en voor intellectueel eigendomskwesties met onze collega’s van IE/IT. Vervolgens zorgen wij ervoor dat alle uitkomsten samenkomen in één gezamenlijk rapport.

De inhoud en uitvoering van het juridisch due diligence onderzoek is verschillend per zaak en kan onder andere afhangen van de wens van partijen, de omvang van de transactie en de relevante business. Stel, de business betreft een oliemaatschappij. In een dergelijk geval is het doen van grondig onderzoek naar milieukwesties relevant. Dit is anders in het geval de business een webshop betreft in bijvoorbeeld meubels. Daarnaast kan tijdsdruk en concurrentie een rol spelen als een koper in de race zit met andere potentiële kopers. Wellicht dat een potentiële koper zijn due diligence onderzoek dan liever wil beperken tot het signaleren van ‘red flags’ voor de transactie en geen uitgebreide verslagen wenst te ontvangen omtrent alle documentatie uit de data room. Elk due diligence onderzoek is daarom anders. De daadwerkelijke inhoud en uitvoering van het juridisch due diligence onderzoek bespreken wij dan ook altijd vooraf duidelijk met cliënt.

Hoe de uitkomsten van het due diligence onderzoek worden verwerkt in de koopovereenkomst, zullen wij in een separaat artikel behandelen.

Voor uitleg omtrent de voorafgaande fasen van een aandelentransactie verwijzen wij graag naar dit artikel.

Gerelateerd

Onrechtmatige beëindiging duurovereenkomst

In drie eerdere artikelen schreef mijn collega Selma van Ramele al over de duurovereenkomst en de (on)mogelijkheid tot opzegging van een dergelijke...

De aandeelhoudersovereenkomst: the good, the bad and the early leaver

In een aandeelhoudersovereenkomst kan ervoor worden gekozen om zogenaamde leaver bepalingen op te nemen. Dergelijke bepalingen regelen dat -indien een...

De overnamepraktijk: de rol van de ondernemingsraad (II)

Bij overnames -in de praktijk veelal aandelentransacties- speelt medezeggenschap van de ondernemingsraad (OR) een belangrijke rol. Voor ondernemingen of...

Binnenkort verwacht: een actualisatie van de Nederlandse Corporate Governance Code

In dit artikel bespreken de auteurs de belangrijkste voorstellen en thema’s in het door de Monitoring Commissie Corporate Governance gepubliceerde...

Algemene voorwaarden: battle of forms

In het zakelijk verkeer wordt vaak gebruik gemaakt van algemene voorwaarden. Ze zijn er in vele soorten en maten en worden aangeduid met verschillende...

De overnamepraktijk: de rol van de ondernemingsraad (I)

Bij overnames -in de praktijk veelal aandelentransacties- speelt medezeggenschap van de ondernemingsraad (OR) een belangrijke rol. Voor ondernemingen of...
No posts found