Ontwikkelingen aansluitplicht netbeheerders: 18-wekentermijn onverbindend volgens ACM

24 december 2021, laatst geüpdatet 28 augustus 2024
De ACM heeft Liander in 2019 beboet wegens niet tijdig aansluiten van een snellaadstation van Fastned. Op 2 december 2021 heeft de ACM dit boetebesluit ingetrokken. Op basis van recente jurisprudentie van het Hof van Justitie concludeert de ACM nu dat de wetgever niet bevoegd was om een concrete aansluittermijn van 18 weken bij wet voor te schrijven. Volgens de ACM is de 18-wekentermijn uit de E-wet aldus onverbindend en kan het boetebesluit niet overeind blijven.
In dit artikel

In het oorspronkelijke boetebesluit oordeelde de ACM dat Liander de wettelijke voorschriften voor aansluiting op het elektriciteitsnet niet in acht had genomen. Artikel 23 lid 3 aanhef en onder a van de huidige Elektriciteitswet 1998 verplicht netbeheerders tot inachtneming van een concrete aansluittermijn van 18 weken voor kleine aansluitingen (<10MVA) en aansluitingen van duurzame productie-installaties en hoogrenderende warmtekrachtkoppelingen. Meer hierover leest u in dit blog van collega Harm van Schilt.

Uitspraken Hof van Justitie

De intrekking van voornoemd boetebesluit volgt, aldus de ACM, noodzakelijkerwijs uit jurisprudentie van het Hof van Justitie van de Europese Unie (‘Hof’). Op 2 september 2021 heeft het Hof arrest gewezen in de zaak Commissie v. Duitsland. In deze inbreukprocedure stelde de Commissie dat de Duitse wetgever de derde Elektriciteitsrichtlijn (2009/72/EG) incorrect had omgezet. De Duitse wetgever had zichzelf namelijk bij federale wet de bevoegdheid toegekend tot vaststelling van nauwkeurige regels over onder meer netaansluiting en tariefvaststelling.

Met de Commissie oordeelde het Hof echter dat die taken behoren tot de exclusieve bevoegdheidsuitoefening van de toezichthouder. De Duitse wetgever had de bevoegdheid tot het vaststellen van nadere regelgeving over bijvoorbeeld de aansluittermijn dus niet aan zichzelf, maar aan de toezichthouder moeten toekennen. Het Hof bevestigt met dit arrest de lijn die hij in het eerdere arrest van 3 december 2020 (Commissie v. België) heeft ingezet.

Koerswijziging ministerie Energiewet

Voornoemde jurisprudentie van het Hof heeft ook gevolgen voor het wetsvoorstel Energiewet (waarover wij eerder een blogreeks schreven). In de oorspronkelijke plannen voor de nieuwe Energiewet beoogde het ministerie een stelsel te introduceren dat veel weg heeft van het Duitse regime. In de Energiewet zou de minister namelijk een bevoegdheid krijgen tot vastlegging van concrete aansluittermijnen in lagere regelgeving.

Die plannen heeft het ministerie inmiddels aangepast in de nieuwe versie van het wetsvoorstel Energiewet, gepubliceerd op 26 november 2021. Onder vermelding van voornoemde uitspraken erkent het ministerie dat invulling van de aansluittermijnen onder de exclusieve bevoegdheid van de ACM valt.

Reactie ACM: wettelijke 18-wekentermijn onverbindend

Kort na openbaarmaking van het herziene wetsvoorstel publiceerde de ACM een nieuwsbericht waarin zij ingaat op de gevolgen van de uitspraken van het Hof. Volgens de ACM is duidelijk dat het vaststellen van regels over aansluiting op en toegang tot de nationale netten niet aan de wetgever, maar aan de toezichthouder is voorbehouden. Hetzelfde geldt voor de bevoegdheid tot vaststelling van transmissie- en distributietarieven. De ACM heeft voorts aangekondigd dat zij op korte termijn een codewijzigingstraject start om nieuwe, redelijke aansluittermijnen in de codes vast te leggen. Tot die tijd blijft de ACM uitgaan van de algemene norm van een redelijke aansluittermijn uit de E-wet.

Zoals uit de inleiding al bleek heeft de ACM direct de daad bij het woord gevoegd, door over te gaan tot intrekking van de eerder opgelegde boete aan Liander. In het intrekkingsbesluit oordeelt de ACM dat de wettelijke grondslag voor vaststelling van de boete – de 18-wekentermijn voor aansluiting uit de E-wet – onverbindend is.

Gerelateerd

Blogreeks juridische oplossingen netcongestie #5 – Gebruik op tijd of raak het kwijt (‘GOTORK’)

De ACM heeft op 18 april 2024 nieuwe maatregelen aangekondigd om netcongestie aan te pakken, en een belangrijk onderdeel hiervan zijn de alternatieve...

Blogreeks juridische oplossingen netcongestie #4 – aansluittermijnen op een rij

De ACM heeft op 18 april 2024 nieuwe maatregelen aangekondigd om netcongestie aan te pakken, en een belangrijk onderdeel hiervan zijn de alternatieve...

Blogreeks juridische oplossingen netcongestie #3: het codebesluit prioriteringsruimte van de ACM

De ACM heeft op 18 april 2024 nieuwe maatregelen aangekondigd om netcongestie aan te pakken, en een belangrijk onderdeel hiervan zijn de alternatieve...

Blogreeks juridische oplossingen netcongestie #2: Cable pooling en de Energiewet

De ACM heeft op 18 april 2024 nieuwe maatregelen aangekondigd om netcongestie aan te pakken, en een belangrijk onderdeel hiervan zijn de alternatieve...

Blogreeks juridische oplossingen netcongestie #1: alternatieve transportrechten

De ACM heeft op 18 april 2024 nieuwe maatregelen aangekondigd om netcongestie aan te pakken, en een belangrijk onderdeel hiervan zijn de alternatieve...

Aankondiging blogreeks: juridische oplossingen voor netcongestie

Op steeds meer plaatsen in Nederland is sprake van netcongestie: er is onvoldoende capaciteit op het elektriciteitsnet beschikbaar om aan de vraag te kunnen...
No posts found