De Benchmarkverordening is in beginsel van toepassing op het aanbieden van benchmarks, het inbrengen van inputgegevens voor een benchmark en het gebruik van een benchmark in de Europese Unie. Bepaalde entiteiten zijn uitgezonderd op grond van artikel 2 lid 2 van de Benchmarkverordening. In dit artikel ga ik nader in op de aanbieders/beheerders van benchmarks in de EU.
Maar eerst: wat is een benchmark?
Op basis van de definitie van een benchmark in de verordening kun je benchmarks in twee categorieën indelen:
- een index op basis waarvan het uit hoofde van een financieel instrument of een financiële overeenkomst te betalen bedrag of de waarde van een financieel instrument wordt vastgesteld, of
- een index die wordt gebruikt om de prestaties van een beleggingsfonds te meten teneinde:
- het rendement van die index te monitoren;
- de activatoewijzing van een portfolio te bepalen, of
- de prestatievergoedingen te berekenen.
Een bekend voorbeeld van een benchmark is EURIBOR (Euro Interbank Offered Rate). De benchmark EURIBOR is het rentetarief waartegen banken die opereren in de Eurozone leningen aan andere banken verstrekken. Dit EURIBOR te stellen. Vergelijkbaar is de benchmark LIBOR.
Meer lezen over wat een benchmark precies is? Klik dan hier. Meer lezen over EURIBOR en LIBOR (en de toekomst daarvan)? Klik dan hier.
Beheerders van benchmarks?
Een beheerder is een natuurlijke persoon of rechtspersoon die de controle heeft over het aanbieden van een benchmark. Van aanbieden van een benchmark is sprake indien de volgende activiteiten plaatsvinden:
- beheren van de regelingen voor het vaststellen van een benchmark;
- verzamelen, analyseren of verwerken van inputgegevens voor het vaststellen van een benchmarkt, en
- vaststellen van een benchmark door toepassing van een formule of een andere berekeningswijze of door middel van een evaluatie van inputgegevens die daartoe zijn verstrekt.
Vergunning of registratie is vereist
Heb je het voornemen om als beheerder van een benchmark op te treden? Dan dien je een vergunning of een registratie aan te vragen bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM).
- Een vergunning dient te worden aangevraagd indien:
- je indices aanbiedt of dit voornemens bent, en
- indien deze indices (zijn bestemd om te) worden gebruikt als benchmarks.
Het simpel aanbieden van “interne” data en meetwijzer aan derden kan mogelijkerwijs dus vergunningplichtig zijn. Wees hiervan bewust.
Onder omstandigheden kan worden volstaan met een registratie:
- Een registratie dient te worden aangevraagd indien:
- je een reeds onder toezicht staande entiteit bent (anders dan een beheerder);
- je op basis van sectorale discipline niet wordt verhinderd om een benchmark aan te bieden;
- je indices aanbiedt of dit voornemens bent;
- deze indices (zijn bestemd om te) worden gebruikt als benchmarks, en
- geen van de aangeboden indices als een cruciale benchmark wordt aangemerkt.
- Een registratie dient te worden aangevraagd indien:
- je indices aanbiedt of dit voornemens bent, en
- deze worden aangemerkt als niet-significante benchmarks.
Wees 'in control'
Een vergunninghoudende of geregistreerde beheerder moet te allen tijde voldoen aan de Benchmarkverordening. Dit betekent onder andere dat een beheerder moet beschikken over solide governanceregelingen en belangenconflicten moet voorkomen.
Daarnaast moet de beheerder duidelijke procedures ontwikkelen op het gebied van zijn brede toezichtfunctie. Deze toezichtfunctie wordt uitgevoerd door een apart comité of een andere passende regeling.
De beheerder dient te beschikken over een controlekader dat ervoor zorgt dat zijn benchmarks in overeenstemming met de verordening worden aangeboden en gepubliceerd of beschikbaar gesteld. Dit kader omvat beheer van operationele risico’s, passende en doeltreffende plannen voor continuïteit en probleemherstel, en noodprocedures.
Ook dient de beheerder een verantwoordingskader te hebben. Dit kader dient betrekking te hebben op het bijhouden, controleren en evalueren van gegevens. Daarnaast dient er een klachtenprocedure te zijn. Het kader moet tevens blijk geven van de naleving van de voorschriften uit de verordening. Ook moet een interne functionaris worden benoemd die de naleving van de benchmarkmethodologie en -verordening controleert en evalueert. Voor cruciale benchmarks moet een onafhankelijke externe controleur worden benoemd.
Gedragsregels
Indien een benchmark is gebaseerd op inputgegevens van contribuanten, dient de beheerder voor elke benchmark een gedragscode te ontwikkelen. In deze gedragscode moeten de verantwoordelijkheden en verplichtingen van contribuanten duidelijk worden opgesteld. De beheerder dient zekerheid te verkrijgen dat contribuanten de gedragscode naleven.
Zulke gedragscodes dienen op zijn minst de volgende elementen te bevatten:
- een duidelijke beschrijving van de te verstrekken inputgegevens;
- identificatie van de personen die deze gegevens aanleveren en bijbehorende procedures;
- beleid om ervoor te zorgen dat een contribuant alle relevante inputgegevens verstrekt;
- systemen en controles die een contribuant moet instellen, waaronder:
- procedures voor het aanleveren van inputgegevens;
- beleid over het gebruik van keuzevrijheid bij het aanleveren van inputgegevens;
- eventuele vereisten voor validatie van de gegevens voorafgaand aan verstrekking;;
- beleid over het bijhouden van registers;
- rapportagevereisten voor verdachte inputgegevens; en
- vereisten met betrekking tot het beheer van belangenconflicten.
Tot slot
Ondanks dat dit artikel niet álles uit de doeken kan doen over de (verplichtingen uit de) Benchmarkverordening, is het duidelijk dat veel komt kijken bij het zijn van beheerder en het aanbieden van een benchmark. Niet alleen dient een vergunning of registratie te worden aangevraagd, maar ook moeten er aardig wat protocollen worden opgesteld en systemen ingericht. Een beheerder dient volledig in control te zijn. Laat je als mogelijke beheerder bijstaan door een juridisch specialist, om duidelijk in kaart te brengen wat je verplichtingen zijn en of u te maken heeft met een benchmark die onder de verordening valt.
