In een nieuwsbericht van 9 juli 2021 heeft de ACM gewezen op het verbod op het private beheer van elektriciteits- of gasnetten. Het beheren van een elektriciteits- of gasnet vraagt om veel kennis en expertise en is daarom in beginsel een taak van bij wet aangewezen netbeheerders. Hiervan kan enkel worden afgeweken wanneer de ACM een ontheffing verleent voor beheer van een privaat net. De ACM wijst er evenwel op dat voor de verlening van die ontheffing strenge voorwaarden gelden.
Wanneer is sprake van een ‘net’?
Partijen moeten met hun adviseurs zelf beoordelen of zij een net beheren. Dit is niet gemakkelijk. Blijkens de Elektriciteitswet 1998 bestaat een net uit “één of meer verbindingen voor het transport van elektriciteit en de daarmee verbonden transformator-, schakel-, verdeel- en onderstations en andere hulpmiddelen”. De Gaswet bevat een vergelijkbare definitie voor het begrip ‘gastransportnet’. Er is sprake van ‘transport’ van gas of elektriciteit bij een verbinding tussen twee of meer WOZ-objecten. De gemeente legt jaarlijks voor haar inwoners in WOZ-beschikkingen vast welke onroerende zaken een apart WOZ-object vormen. Ook kunnen hierop wettelijke uitzonderingen bestaan. Zo zijn zonne- en windparken volgens de wet WOZ weliswaar losse WOZ-objecten, maar behandelt de Elektriciteitswet deze als één WOZ-object voor de toepassing van bepaalde regels. Hierover schreef het Dirkzwager Energieteam recent dit blog.
De ACM heeft een beslisboom gepubliceerd, die particulieren en bedrijven moet helpen bij het vaststellen of sprake is van een elektriciteits- of gasnet.
Ontheffingsverzoek bij ACM: GDS of directe lijn
Wanneer een eigenaar van een net dat voldoet aan een van voornoemde definities van een net, dan is hij wettelijk verplicht om een netbeheerder aan te wijzen. In afwijking hierop kan een eigenaar bij de ACM een ontheffingsverzoek indienen. De ACM verleent deze ontheffing als sprake is van een Gesloten Distributiesysteem (GDS). Voor de verlening van een GDS-ontheffing gelden voorwaarden. Zo moet het bedrijfs- of productieproces van de eigenaar en zijn afnemers om technische of veiligheidsredenen geïntegreerd zijn, of moet de eigenaar het net vooral voor zichzelf of voor bedrijven in dezelfde holding gebruiken. Daarnaast moet het net:
- gelegen zijn binnen een geografisch afgebakend gebied;
- niet meer dan 500 aangesloten afnemers hebben; en
- geen huishoudelijke afnemers aansluiten.
Meer informatie over de voorwaarden voor het aanvragen van een GDS-ontheffing bij de ACM vindt u hier.
Anders dan voor een GDS, geldt voor een directe lijn geen plicht om een netbeheerder aan te wijzen. Beheerders van een directe lijn moeten hiervan wel melding maken bij de ACM. U leest meer over het GDS en de directe lijn in dit eerder blog.
Beheerders van illegale netten zijn gewaarschuwd
Met het persbericht laat de ACM duidelijk merken dat dit thema bij haar op de radar staat. De ACM wijst eigenaren van illegale netten op het risico op handhaving van wetsovertreding en langlopende herstelprocedures. Dit risico is reëel: eerder trad de ACM al handhavend op tegen beheerders van illegale elektriciteits- en gastransportnetten.
Twijfelt u of u een illegaal net heeft? Wij ondersteunen u graag bij de juridische beoordeling van uw verbindingen en leidingen, het aanvragen van een ontheffing of het overdragen van het net aan de netbeheerder.