Aanscherping Wet bestuur en toezicht rechtspersonen in aantocht (1)

27 mei 2016, laatst geüpdatet 28 augustus 2024
StatusOf het nog in 2016 gaat lukken, is bepaald nog niet gezegd - de parlementaire behandeling moet nog plaatsvinden - maar zeker is dat de aangescherpte Wet bestuur en toezicht rechtspersonen er zit aan te komen. Na het eerdere voorontwerp van wet zal het kabinet eerdaags met het concrete wetsvoorstel naar buiten komen. De Raad van State heeft al in april van dit jaar advies uitgebracht maar dat advies is nog niet openbaar gemaakt. De algehele verwachting is niettemin dat de nieuwe wet binn...
Selma van Ramele 
Selma van Ramele 
Advocaat - Managing Partner
In dit artikel
Status
Of het nog in 2016 gaat lukken, is bepaald nog niet gezegd - de parlementaire behandeling moet nog plaatsvinden - maar zeker is dat de aangescherpte Wet bestuur en toezicht rechtspersonen er zit aan te komen. Na het eerdere voorontwerp van wet zal het kabinet eerdaags met het concrete wetsvoorstel naar buiten komen. De Raad van State heeft al in april van dit jaar advies uitgebracht maar dat advies is nog niet openbaar gemaakt. De algehele verwachting is niettemin dat de nieuwe wet binnenkort aan de tweede kamer wordt aangeboden.

Wat gaat er veranderen?
Het voorontwerp liet zien dat de wetgever een aantal zaken voor verenigingen en stichtingen op dezelfde manier wil gaan regelen als voor NV’s en BV’s.

  • Alle bestuurders en toezichthouders moeten zich bij de vervulling van hun taak richten naar het belang van de rechtspersoon.

  • Hoofdelijke aansprakelijkheid voor alle bestuurders en toezichthouders ingeval van een faillissement dat in belangrijke mate is veroorzaakt door onbehoorlijke taakvervulling.

  • Bij een tegenstrijdig belang moeten alle bestuurders en toezichthouders zich onthouden van deelname aan de besluitvorming (en de daaraan voorafgaande beraadslagingen).


Deze gelijktrekking betekent ook dat er een wettelijke grondslag komt, anders dan nu nog het geval is, voor de instelling van een toezichthoudend orgaan bij verenigingen en stichtingen.

Er komen verder ruimere mogelijkheden tot ontslag van bestuurders en toezichthouders van stichtingen, die het belang van de stichting aanmerkelijk schaden (zodanig dat in redelijkheid niet kan worden gevergd om hun posities nog langer te laten voortduren).

Goede zaak?
Zonder enige twijfel. Al is het voorontwerp ook op forse kritiek gestuit. Die houdt voornamelijk in dat de uniformeringsdrang van de wetgever te ver is doorgeschoten. Ligt het bijvoorbeeld wel zo voor de hand om bestuurders en toezichthouders van kleine verenigingen zonder onderneming op dezelfde wijze de maat te nemen als bestuurders en toezichthouders van grote ondernemingen?

Nieuwe kleren van de keizer?
Ook daarvan is enigszins sprake. Want ook zonder expliciete wettelijke grondslag functioneren er vele toezichthouders bij stichtingen en verenigingen, en worden er ook bestuurders en toezichthouders van stichtingen en verenigingen aansprakelijk gehouden. De weg van de algemene ‘onrechtmatige daad’ benadering komt veelal ook in Rome uit.

Vervolg
Het definitieve oordeel volgt binnenkort, als de tekst van het wetsvoorstel bekend is. Dan is ook beter te zeggen of de nieuwe Wet bestuur en toezicht voornamelijk cosmetische veranderingen gaat brengen of dat er ook echt sprake is van inhoudelijke wijzigingen en verbeteringen. Daar is vanzelfsprekend de hoop op gevestigd.

Frans Knüppe
Arnhem, 26 mei 2016

Gerelateerd