Contractueel samenwerkingsverband of een rechtspersoon?
Kort gezegd zijn er twee soorten rechtsvormen voor samenwerkingen:
1. een contractueel samenwerkingsverband zonder rechtspersoonlijkheid op basis van een contract;
2. een gezamenlijke juridische entiteit met rechtspersoonlijkheid (zoals een stichting, joint venture BV of een coöperatie).
Welke samenwerkingsvorm het meest geschikt is voor het samenwerkingsverband, hangt af van de doelstellingen, ambities en wensen van de samenwerkingspartners . Als dit goed in kaart is gebracht volgt daaruit vaak een passende structuur. Een eenmaal gekozen structuur kan bovendien altijd wijzigen. Zo sluiten samenwerkingspartners in eerste instantie soms een samenwerkingsovereenkomst om de samenwerking na een succesvolle periode alsnog onder te brengen in een rechtspersoon.
Contractueel samenwerkingsverband
De juridisch minst ingrijpende samenwerkingsvorm is het contractuele samenwerkingsverband. De samenwerkingspartners sluiten een overeenkomst waarin zij vastleggen op welk gebied zij gaan samenwerken en wat hun onderlinge rechten en verplichtingen zijn.
Voordelen
- De samenwerkingspartners hebben veel vrijheid bij de inrichting van de samenwerking en er is veel ruimte voor contractuele maatwerkafspraken. Afspraken kunnen bovendien relatief eenvoudig worden aangepast als alle samenwerkingspartners daarmee instemmen.
- De samenwerkingspartners vormen zelf het samenwerkingsverband en hebben daardoor directe grip op de activiteiten van het samenwerkingsverband (niet via een bestuur, een aandeelhoudersvergadering of een ledenvergadering).
- Er hoeft geen rechtspersoon te worden opgericht, dus de samenwerkingspartners hoeven niet langs de notaris. Het is wel raadzaam om juridisch advies in te winnen bij het opstellen van een samenwerkingsovereenkomst.
Nadelen
- Een contractueel samenwerkingsverband kan niet zelfstandig rechten en verplichtingen aangaan en dus geen overeenkomsten sluiten, goederen verwerven, personeel in dienst nemen of een bankrekening openen. Het zijn de samenwerkingspartners die verplichtingen aangaan.
- De samenwerkingspartners zijn zelf verantwoordelijk én aansprakelijk voor de verplichtingen die het samenwerkingsverband aangaat en dragen het exploitatierisico van de samenwerking.
- Geringere (juridische) bindingsintensiteit.
Rechtspersoon
Een meer duurzame en minder vrijblijvende vorm van samenwerken is het onderbrengen van het samenwerkingsverband in een rechtspersoon. Dit kan bijvoorbeeld een stichting, een coöperatie of een BV zijn.
Voordelen
- Een rechtspersoon kan zelfstandig rechten en verplichtingen aangaan en dus overeenkomsten sluiten, goederen verwerven, personeel in dienst nemen en een bankrekening openen.
- Het exploitatie- en aansprakelijkheidsrisico berust bij de rechtspersoon waardoor de samenwerkingspartners in beginsel niet zelf aansprakelijk zijn voor schulden en verplichtingen van het samenwerkingsverband.
- Het oprichten van een juridische entiteit kan worden gezien als een ‘stevigere’ vorm van samenwerken (commitment) die meer is gericht op de lange termijn.
Nadelen
- Een rechtspersoon is gebonden aan wettelijke (inrichtings)voorschriften en kan daardoor minder flexibel worden ingericht dan een contractuele samenwerking. Dat neemt niet weg dat er ook bij rechtspersonen vaak ruimte is voor maatwerk.
- De samenwerkingspartners hebben minder ‘grip’ op het samenwerkingsverband (een rechtspersoon is autonomer dan een contractueel samenwerkingsverband).
- De samenwerkingspartners moeten langs de notaris voor oprichting van het samenwerkingsverband.
Andere blogs in deze reeks
Verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid
De medezeggenschap patiënten/cliënten
Intellectuele eigendom op inbreng en onderzoeksresultaten
Slot
Ook eens sparren over de samenwerkingsvorm die het beste past bij uw samenwerkingsverband? Neemt u dan gerust contact op met Rosanne Kuiper of Marieke van Dongen. Wij helpen u graag verder.
